AKTUALNOŚCI LEGISLACYJNE - WRZESIEŃ 2016

28 września - posiedzenie rządu w przeważającej części poświęcone projektowi ustawy budżetowej na 2017 r. Projekt zakłada dochody państwa w wys. 324,1 mld zł i wydatki w kwocie 383,4 mld zł. Deficyt ma być nie większy niż 59,3 mld zł. Zgodnie ze wstępnym projektem przyszłorocznego budżetu, w 2017 r. dochody podatkowe mają wynieść 299 mld 845 mln 770 tys. zł, czyli o 8,9 proc. więcej w stosunku do prognozowanego wykonania w 2016 r.

27 września - posiedzenie rządu poświęcone sprawom różnym. W porządku obraz m.in. projekt ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim. Ponadto w porządku obrad:

• projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z utworzeniem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. (UD36)

• projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnianiu osób pozbawionych wolności. (UD89)

• projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników. (UD39)

• projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia „Narodowego Programu Mieszkaniowego”. (IA2)

• projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia programu rozwoju „Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa”. (ID35)

SEJM I SENAT

28 września - dwa posiedzenia senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Pierwsze poświęcone uchwalonej przez Sejm ustawie nadającej Krajowej Szkole Administracji Publicznej imię Lecha Kaczyńskiego. Drugie posiedzenie poświęcone rozpatrzeniu „Informacji Rady Ministrów o realizacji w roku 2015 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej”.

27 i 28 września - obrady podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw: o Krajowej Administracji Skarbowej (druk nr 826), oraz Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (druk nr 827). Projekty dotyczą powołania Krajowej Administracji Skarbowej w miejsce obecnie funkcjonujących: administracji podatkowej, kontroli skarbowej, i Służby Celnej w celu skonsolidowania administracji.

27 września - dwa posiedzenia senackiej Komisji Praw Człowieka Praworządności i Petycji, w trakcie których rozpatrzenie m.in. petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej wprowadzenia zmiany w ustawie z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która ma rozwiać wątpliwości w zakresie dopuszczalności pobierania opłat za postój pojazdów w strefach płatnego parkowania w soboty.

27 września - wyjazdowe posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych

26 września - debata senackiej Komisji Zdrowia nad uchwaloną przez Sejm 14 września br. ustawą o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia;

KOMISJA WSPÓLNA RZĄDU I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

28 września - plenarne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W porządku obrad posiedzenia znalazło się 19 projektów ustaw i rozporządzeń.

26 września - rozpatrzenie przez Zespół ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli KWRiST dwóch projektów rozporządzeń: Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania i trybu wypłacania świadczenia pieniężnego żołnierzom rezerwy oraz osobom przeniesionym do rezerwy niebędących żołnierzami rezerwy, oraz Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ich szczególnej ochrony (oba przygotowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej).

20 września - posiedzenie Rady Ministrów

• omówienie m.in. opracowanego przez ministra środowiska projektu nowelizacji Prawa łowieckiego. Nowelizacja zakłada, że nowe uchwały o podziale Polski na przeszło 4,7 tys. obwodów łowieckich sejmiki województw mają podjąć do 31 marca 2018 r.
• rozpatrzenie projektu nowelizacji kodeksu karnego wykonawczego (opracowanego przez ministra sprawiedliwości) oraz projektu ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (opracowanego przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi).
• rozpatrzenie projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia „Programu otwierania danych publicznych”.

Sejm

21-23 września - obrady Sejmu na 26 posiedzeniu tej kadencji. Na plenarnym posiedzeniu m.in. następujące pierwsze czytania:

• obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (druk nr 784).

• obywatelskiego projektu ustawy o prawach kobiet i świadomym rodzicielstwie (druk nr 830).

• poselskiego projektu ustawy w obronie życia i zdrowia nienarodzonych dzieci poczętych in vitro, o zmianie ustawy z 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności, ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny oraz ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (druk nr 525).

• komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (druk nr 815)

• poselskiego projektu ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (druk nr 826).

• poselskiego projektu ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (druk nr 827).

• poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie innych ustaw (druk nr 730).

• senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (druk nr 768).

21 września - rozpatrzenie przez posłów podkomisji ds. finansów samorządowych komisji samorządu terytorialnego propozycji zmian w ustawie Prawo energetyczne w zakresie finansowania przez gminy oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych.

• wysłuchanie przez podkomisję stałą ds. monitorowania gospodarki odpadami komisji ochrony środowiska informacji o najważniejszych problemach i zamierzeniach resortu środowiska w gospodarce odpadami.
• rozpatrzenie zaproponowanego przez klub Nowoczesna rozszerzenia w ustawie o systemie oświaty zakazu działania w szkole partii politycznych o zakaz rozpowszechniania pism o treści politycznej.

22 września – powołanie przez posłów komisji edukacji podkomisji do rozpatrzenia projektu autorstwa Związku Nauczycielstwa Polskiego, przewidującego zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i innych ustawach (druk nr 732). Propozycja ZNP dotyczy zmiany formy finansowania nauczycielskich wynagrodzeń z subwencji ogólnej na dotację celową.

- dyskusja nad uwagami Rzecznika Praw Obywatelskich, dotyczącymi problematyki biernego prawa wyborczego w wyborach wójta, burmistrza i prezydenta miasta.

- dyskusja posłów trzech komisji (: infrastruktury; samorządu terytorialnego; cyfryzacji i gospodarki) nad Raportem o rozwoju społeczno-gospodarczym, regionalnym oraz przestrzennym Polski. Autorem opracowania jest Ministerstwo Rozwoju.

Sejm

14 września - zakończyło się 25 posiedzenie Sejmu. Posłowie zadecydowali m.in. o tym, że dotychczasowe zasady dotyczące tzw. janosikowego dla województw, przedłużającą na lata 2017-2019 obowiązywanie dotychczasowych przepisów w zakresie systemu korekcyjno-wyrównawczego. Chodzi o zasady obliczania tzw. janosikowego - środków przekazywanych przez bogatsze województwa na rzecz uboższych. W dyskusji podkreślono konieczność przedłużenia terminu obowiązywania tych zasad – zgodnie z dotychczasowymi przepisami kończy się on 31 grudnia br. Bez tego działania województwa nie otrzymałyby subwencji regionalnej z wpłat do budżetu państwa. Większość województw straciłaby istotną część dochodów. Przedłużenie funkcjonowania obecnego systemu nie spowoduje w 2017 r. zmniejszenia dochodów żadnego z samorządów województw, w porównaniu z dochodami wyliczonymi według przepisów obowiązujących w 2014 r. Wprowadzenie nowych rozwiązań dla samorządów wszystkich szczebli ma być osadzone w docelowym systemie finansowo-gospodarczym, co pozwoli właściwie określić nowe zasady i kryteria, uwzględniając faktyczny (po reformach) potencjał dochodowy samorządów. W dalszej kolejności nowelizacja trafi pod obrady Senatu.

NA tym samym posiedzeniu Sejmu wszystkie kluby poselskie opowiedziały się także za skierowaniem obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego do dalszych prac w komisjach: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Przypomnijmy, że opracowany przez Związek Nauczycielstwa Polskiego projekt zakłada zmianę formy finansowania nauczycielskich wynagrodzeń. ZNP chce, aby zamiast w formie części oświatowej subwencji ogólnej rząd przekazywał środki na ten cel w formie dotacji celowej. W trakcie dyskusji głos zabrała także wiceminister edukacji Teresa Wargocka, która poinformowała o negatywnym stanowisku rządu do projektu. - Przejęcie finansowania wynagrodzeń przez administrację centralną musiałby być powiązane z przejęciem kontroli nad wieloma rozstrzygnięciami podejmowanymi w zakresie oświaty. W konsekwencji oznaczało by konieczność wypracowania standardów oświatowych. Takie rozwiązanie pozbawiłoby samorząd terytorialny swobody w zakresie sposobu realizacji zadań własnych i uniemożliwiałby kształtowanie polityki uwzględniającej lokalne uwarunkowania i potrzeby" – powiedziała Teresa Wargocka.

RADA MINISTRÓW

13 września - posiedzenie rządu - omówienie m.in. projektu nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr UD44), który reguluje zagadnienia związane z finansowaniem z budżetu państwa szczepień ochronnych.

- omówienie projektu nowelizacji Kodeksu karnego, opracowany przez resort sprawiedliwości, a także projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym, którego autorem jest Ministerstwo Finansów. Ten ostatni wprowadza zmiany w zakresie opodatkowania akcyzą wyrobów węglowych wykorzystywanych do celów opałowych przez przedsiębiorstwa energochłonne.

wysłuchanie informacji:

• dotyczącej strategii i planowanych zmian w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawionej przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego;

• w sprawie propozycji podwyższenia świadczeń emerytalno-rentowych w 2017 r., przedstawionej przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.

SEJM

13 i 14 września - 25 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. W trakcie obrad m.in. pierwsze czytanie:

• obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 732). Projekt dotyczy zmiany finansowania wynagrodzeń nauczycielskich z formuły subwencji oświatowej na dotację celową. Pierwsze czytanie projektu miało się odbyć na poprzednim, 24 posiedzeniu Sejmu, ale po zmianie porządku obrad zostało ono przesunięte.

• rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej (druk nr 789). Projekt dotyczy wprowadzenia w nowelizowanych ustawach instrumentów, które mają na celu wspieranie działalności badawczo-rozwojowej, dot. m.in.: opodatkowania aportu własności intelektualnej i przemysłowej, rozszerzenia i zwiększenia "kosztów kwalifikowanych", uproszczenia procedur dot. rozporządzania mieniem przez państwowe osoby prawne, finansowania weryfikacji technologii środowiskowych oraz komercjalizacji wyników badań.

• rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (druk nr 790). Projekt dotyczy wprowadzenia pieniężnych kar administracyjnych za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej; postępowanie będzie wszczynał z urzędu Prezes UOKiK a zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania tych praktyk będzie mógł zgłosić Prezesowi UOKiK przedsiębiorca, jeżeli podejrzewa stosowanie takich praktyk wobec siebie.

• rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 795). Projekt dotyczy ograniczenia zjawiska "szarej strefy" w środowisku gier hazardowych, zapewnienia jak najwyższego poziomu ochrony graczy przed negatywnymi skutkami hazardu oraz podniesienia poziomu społecznej świadomości co do zagrożeń wynikających z korzystania z usług nielegalnych operatorów hazardowych.

• rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk nr 794. Projekt dotyczy m.in. podwyższenia z 15 tys. zł do 40 tys. zł kwoty, powyżej której do umorzenia wierzytelności wymagana jest zgoda Ministra Finansów; umożliwienia, w określonych przypadkach, Prezesowi ARiMR umarzania wierzytelności z urzędu; jednoznacznego uregulowania sposobu dochodzenia kwot nienależnie lub nadmiernie pobranych, a także zwolnienia od podatku dochodowego od osoby fizycznej kwot umorzonych "wierzytelności Agencji".

13 i 14 września - prace sejmowych komisji

- rozpatrzenie przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej informacji ministra spraw wewnętrznych i administracji na temat regulacji prawnych dotyczących zmian granic JST

- obrady Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. W porządku obrad posiedzenia znalazły się:

• pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska (druk nr 774). Projekt zakłada wydłużenie – z 2 lat do 5 lat – terminu do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie z tytułu ograniczenia korzystania z nieruchomości oraz o umożliwienie dochodzenia takich roszczeń przez osoby, które uchybiły terminowi wskazanemu w obecnym brzmieniu przepisu.

• rozpatrzenie Informacji o gospodarowaniu wodami w Polsce w latach 2014-2015 (druk nr 631).

• rozpatrzenie Informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli działania organów gmin na rzecz zwiększenia liczby użytkowników sieci kanalizacji sanitarnej.

– rozpatrzenie przez połączone komisje sejmu (ds. Kontroli Państwowej oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej) sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2015 r. (druk nr 829)

• pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (druk nr 807), uzasadnia sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Maciej Łopiński. Projekt dotyczy wprowadzenia zasady, aby wszystkie projekty aktów normatywnych, dotyczące praw i obowiązków majątkowych przedsiębiorców oraz ich praw i obowiązków wobec organów administracji publicznej były badane pod kątem ich wpływu na mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, a rezultat tych badań był obowiązkowym elementem uzasadnienia do projektu aktu normatywnego.

• pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych ( druk nr 791), uzasadnia minister rolnictwa i rozwoju wsi. Projekt dotyczy zmiany sposobu wykorzystania środków funduszy promocji produktów rolno-spożywczych, tak aby środki te w większym stopniu wspierały podmioty, od których wpłaty na fundusze promocji pochodzą.

9 września br. obradował Senat, który bez poprawek uchwalił dwie ustawy:

• o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej.

5 września - 24 posiedzenie Sejmu. W jego trakcje posłowie uchwalili ustawę o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej. Przyjęcie nowych przepisów stanowi pierwszy etap prac w zakresie przygotowania do stosowania unijnego rozporządzenia w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym. Tzw. rozporządzenie eIDAS m.in. umożliwi wzajemne uznawanie środków identyfikacji elektronicznej, zwłaszcza przez instytucje sektora publicznego.

Posłowie uchwalili także ustawę o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. Określa ona zasady i tryb zawierania takich umów , przysługujące wykonawcom i innym podmiotom środki ochrony prawnej oraz organ właściwy w tych sprawach. Przyjęta przez posłów ustawa wdraża przepisy unijne – tzw. dyrektywę koncesyjną z 2014 r., która ma na celu ograniczenie niepewności prawnej przy zawieraniu umów koncesji oraz ułatwienie realizacji projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego w obszarach infrastruktury i usług strategicznych (przy jednoczesnym zapewnieniu najlepszego stosunku jakości do ceny). Przepisy ustawy będą stosowane do umów, których wartość jest równa lub przekracza równowartość 30 tys. euro. Ustawa zakłada również szeroki katalog możliwych zmian umowy (m.in. tzw. prawo interwencji) Ograniczony będzie też czas trwania umów koncesji – będą one mogły być zawarte na okres dłuższy niż 5 lat tylko wtedy, gdy koncesjonariusz nie będzie w stanie wcześniej odzyskać swoich nakładów. Ma to wyeliminować ograniczenia w dostępie do rynku i tym samym zwiększyć konkurencję. Odwołanie od decyzji zamawiającego będzie rozpatrywała Krajowa Izba Odwoławcza. Na orzeczenia KIO będzie można też wnieść skargę do sądu okręgowego. Ponadto zamawiający będą mogli zastrzec w ogłoszeniu, że o zawarcie umowy mogą ubiegać się wyłącznie zakłady pracy chronionej lub wykonawcy, których statutowym celem jest społeczna i zawodowa integracja osób niepełnosprawnych. Ustawa rozszerza też stosowanie przepisów o umowach koncesji o zamawiających sektorowych (m.in. podmioty zajmujące się wydobywaniem gazu i węgla oraz produkujące i dystrybuujące energię elektryczną). Teraz ustawą zajmie się Senat.

Posłowie zdecydowali też o ostatecznym brzmieniu nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Ma ona wyeliminować niekorzystne rozwiązania dotyczące funkcjonowania jednostek zajmujących się wspieraniem rodziny, systemem pieczy zastępczej oraz pomocą społeczną. Chodzi w szczególności o możliwość łączenia placówek opiekuńczo-wychowawczych z ośrodkami pomocy społecznej i umiejscawiania ich w jednym budynku i na jednym terenie. Nowe przepisy zmierzają też do zapewniania tym jednostkom – w sposób bardziej racjonalny – wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Sejm uchwalił też ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zakłada ona wykup zdrowych świń od rolników ze strefy ochronnej ASF (tych, którzy nie mogą sprzedać świń w rynkowych warunkach) i przerobienie mięsa z tych świń na konserwy.

5 września br. odbyło się posiedzenie połączonych sejmowych Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Przedmiotem posiedzenia było pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Nowelizacja dotyczy systemu korekcyjno – wykonawczego w odniesieniu do województw. Jest to de facto przedłużenie dotychczasowych zasad funkcjonowania tego systemu na lata 2017 – 2019.

RADA MINISTRÓW

5 września - posiedzenie Rady Ministrów. Jednym z punktów projekt założeń projektu ustawy o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, prezentowany przez ministra rozwoju. Głównym celem projektowanej regulacji jest implementacja Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/55/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych. Dyrektywa ta nakłada na instytucje publiczne obowiązek odbioru od dostawców faktur przesyłanych w postaci elektronicznej, spełniających wymagania normy europejskiej (jest to zestaw elementów informacyjnych faktury elektronicznej). Transpozycja przepisów Dyrektywy 2014/55/UE do prawodawstwa polskiego powinna nastąpić do 27 listopada 2018 r.

Ponadto:

• projekt ustawy o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki oraz niektórych innych ustaw - wnioskodawca: minister sprawiedliwości;

• projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt - wnioskodawca: minister rolnictwa i rozwoju wsi;

• projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem dalszych tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw w związku z kontynuacją zakazu ich przywozu z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej - wnioskodawca: minister rolnictwa i rozwoju wsi.

SEJM

5 i 6 września - obrady Sejmu. W porządku obrad 24 posiedzenia w tej kadencji znalazły się m.in.:

• pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 732). Projekt dotyczy zmiany finansowania wynagrodzeń nauczycielskich z formuły subwencji oświatowej na dotację celową. Projekt będzie uzasadniać przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sławomir Broniarz.

• pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej i niektórych innych ustaw (druk nr 750). Projekt dotyczy stworzenia ministrom właściwym do spraw gospodarki morskiej, rybołówstwa oraz żeglugi śródlądowej instrumentów prawnych niezbędnych do prawidłowego wykonywania powierzonych im zadań. Projekt uzasadniać będzie poseł Marcin Horała.

Ponadto w trakcie posiedzenia posłowie zapoznają się z informacjami:

• działalności Rzecznika Praw Obywatelskich za rok 2015 oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela (druk nr 580);

• z działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2015 roku (druk nr 577).