Jesteś tutaj: Strona główna

AKTUALNOŚCI LEGISLACYJNE - MARZEC 2017

30 marca - zakończyło się 38. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 10 ustaw i do 5 wprowadziła poprawki, w konsekwencji te wrócą pod obrady Sejmu. 6 zmian zostało wprowadzonych do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Senat ograniczył m.in. krąg osób mogących prowadzić mediację z udziałem strony i organu postępowania. Większość z wprowadzonych poprawek ma jednak charakter doprecyzowujący i redakcyjny. Nowelizacja wprowadza rozwiązania, które pozwolą usprawnić postępowania administracyjne i skrócić czas ich trwania, ograniczyć nadmierny formalizm, zmniejszyć liczbę rozstrzygnięć kasatoryjnych, spowodować bardziej partnerskie podejście administracji do obywateli, zapewnić adekwatność administracyjnych kar pieniężnych do wypadków naruszeń prawa, a także przyjazną interpretację przepisów. Ustawa wejdzie w życie 1 czerwca 2017 r.

Bez poprawek przyjęto natomiast ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (projekt rządowy), która wprowadza tzw. sieć szpitali. A także ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z zadaniami organów administracji publicznej w zakresie niektórych rejestrów publicznych, która ma umożliwić obywatelom załatwienie spraw z administracją publiczną przez Internet, ułatwić ubieganie się o przysługujące świadczenia bez konieczności wielu wizyt w urzędach wydających różnego rodzaju zaświadczenia.

Z kolei 11 poprawek Senat wprowadził do ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, która ma na celu wprowadzenie zmian w składzie i trybie powoływania Rady Nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz rad nadzorczych wojewódzkich funduszy. Jedna poprawek zmierza wyeliminowania zmian przewidujących obniżenie liczby osób zasiadających w Radzie Nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Kolejna przewiduje, że warunki wynagradzania oraz wysokość wynagrodzenia członków rad nadzorczych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej będą ustalać wojewodowie.

KOMISJA WSPÓLNA RZĄDU I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

29 marca - na plenarnym posiedzeniu obradowała Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jej bilans to 19 uzgodnionych projektów ustaw i rozporządzeń oraz 6 projektów odesłanych na zespoły robocze. Wśród projektów uzgodnionych znalazły się m.in.: projekt ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności, który wykreśla z obecnie obowiązującej ustawy przepis mówiący o zniesieniu obowiązku meldunkowego; projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu i warunków organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, oraz projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, który dotyczy m.in. wprowadzenia nowego sposobu ustalania urzędowych cen zbytu dla leków stosowanych w programach profilaktyki zdrowotnej.

Natomiast na zespoły robocze wrócą:

  • projekt zmian Umowy Partnerstwa (Ministerstwo Rozwoju);

  • projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia oraz niektórych innych ustaw (Ministerstwo Sprawiedliwości);

  • projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją (Ministerstwo Rozwoju);

  • projekt ustawy o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw (UD 125) (Ministerstwo Zdrowia);

  • projekt ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności gruntów (Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa);

  • propozycja podziału rezerwy subwencji ogólnej, o której mowa w art. 26 ust.1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach JST.

Ponadto na posiedzeniu KWRiST odbyła się także dyskusja z obecnym Mariuszem Błaszczakiem, ministrem spraw wewnętrznych i administracji. Współprzewodniczący ze strony samorządowej KWRiST Marek Olszewski, wójt Lubicza i przewodniczący ZGW RP strona samorządowa jest zaniepokojona docierającymi do niej informacjami o planowanych zmianach w funkcjonowaniu samorządów, które miałyby polegać m.in. na skróceniu liczby kadencji władz samorządowych i centralizowaniu struktury samorządu terytorialnego. W odpowiedzi samorządowcy usłyszeli od ministra Błaszczaka, że prawa nie stanowi KWRiST tylko Parlament, oraz że strona rządowa konsultuje z samorządami na forum KWRiST wszystkie projektu ustaw i rozporządzeń, których rząd i jego poszczególni ministrowie są autorami. Minister zaapelował również, aby samorządowcy nie ograniczali inicjatywy poselskiej. - Ona jest, była i będzie. Tym bardziej, że uczestniczycie państwo w pracach pewnych komisji, więc swoje zdanie na temat tych projektów przedstawiacie – mówił minister Błaszczak.

SAMORZĄDOWY KOMITET PROTESTACYJNY

29 marca - odbyło się w Warszawie posiedzenie Samorządowego Komitetu Protestacyjnego, powołanego 16 marca br. przez Forum Samorządowe w Warszawie. Komitet postanowił zaproponować polskim samorządom kalendarz wspólnych działań, które będą podejmowane w najbliższym czasie w ramach przeciwstawiania się sprzecznym z Konstytucją próbom recentralizacji państwa i odbierania społecznościom lokalnym i regionalnym ich praw. Najważniejsze z tych działań obejmują:

  • gremialny udział w planowanym na 6 maja br. spotkaniu Polaków w Warszawie;

  • przyjmowanie przez rady gmin, powiatów i województw (najlepiej w maju, koniecznie przed Dniem Samorządu Terytorialnego, 27 maja) stanowisk popierających Apel Forum Samorządowego z 16 marca i przyjmujących Kartę Samorządności jako zbiór wartości, na jakich zbudowany jest nasz samorząd;

  • zorganizowanie w dniu 27 maja gminnych, powiatowych i regionalnych Dni Samorządu Terytorialnego, w lokalnie przyjętej formie (festyn, spotkanie, wiec itp.) spotkań społeczności lokalnych pod wspólnym hasłem „Twój los w Twoich rękach”, pod flagami gmin, powiatów i województw, dla podkreślenia osiągnięć naszych małych ojczyzn.

KOMISJE SEJMU

16 marca - odbyło się wyjazdowe posiedzenie sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w Rabce-Zdroju. Podczas posiedzenia Komisja rozpatrzyła informację Ministra Środowiska o skuteczności i wiarygodności badań na temat czystości powietrza na terenie uzdrowisk na przykładzie Rabki-Zdroju, którą przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska – Paweł Sałek. Posłowie zapoznali się także z Informacją na temat systemu Państwowego Monitoringu Środowiska, którą przedstawili: główny inspektor ochrony środowiska – Marek Haliniak, małopolski wojewódzki inspektor ochrony środowiska – Paweł Ciećko oraz dyrektor Laboratorium Referencyjnego i Wzorcującego GIOŚ – Tomasz Frączkowski. Wysłuchali też Informacji na temat finasowania programów z zakresu ochrony powietrza przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, którą przedstawił wiceprezes Zarządu NFOŚiGW – Artur Michalski.

SENAT

16 marca - zakończyło się 37 posiedzenie Senatu. W jego trakcie senatorowie bez poprawek uchwalili ustawę o związku metropolitalnym w województwie śląskim. Był to projekt rządowy. Ustawa określa tryb tworzenia i zasady funkcjonowania związku. W jego skład wejdą gminy w województwie śląskim i Katowice. Do zadań związku będzie należało m.in. kształtowanie polityki rozwoju, ładu przestrzennego oraz planowanie, integracja i rozwój publicznego transportu zbiorowego. Ustawa wejdzie w życie następnego dnia po jej ogłoszeniu.

Senatorowie bez poprawek przyjęli także ustawę o inwestycjach w zakresie budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską (projekt rządowy). Nowa droga wodna ma umożliwić swobodną i całoroczną żeglugę statków morskich wszystkich bander do portu w Elblągu i pozostałych portów Zalewu Wiślanego, dzięki czemu będzie można utworzyć 5. duży polski port na Bałtyku. Ustawa określa zasady przygotowywania, realizacji i finansowania budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, wymaganych ze względu na istotny interes bezpieczeństwa państwa. Ustawa wejdzie w życie 14 dni od jej ogłoszenia.

Natomiast do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw Senat wprowadził 2 poprawki o charakterze porządkującym i redakcyjnym. Nowela zwiększa prawa pacjenta w zakresie dostępu do dokumentacji medycznej oraz ochronę zawartych w niej danych osobowych i informacji o stanie zdrowia, a także doprecyzowuje przepisy dotyczące niektórych praw pacjenta, uprawnień rzecznika praw pacjenta oraz funkcjonowania wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. Nowe przepisy zaczną obowiązywać 14 dni od ogłoszenia noweli.

ORGANIZACJE SAMORZĄDOWE

16 marca - w Warszawie odbyło się największe w ciągu ostatnich lat Forum Samorządowe. Jego współorganizatorami były ogólnopolskie organizacje samorządowe: Związek Gmin Wiejskich RP, Unia Miasteczek Polskich, Związek Miast Polskich, Unia Metropolii Polskich, Związek Powiatów Polskich, Związek Województw RP oraz Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych. Podczas Forum Samorządowego odbyła się otwarta debata w obronie konstytucyjnych zasad samorządności, zostały omówione propozycje i inicjatywy, a także dalsze działania lokalne i regionalne w perspektywie zbliżających się wyborów samorządowych. W trakcie Forum organizacje samorządowe jednoznacznie wystąpiły przeciwko odebraniu: obywatelom - prawa do decydowania o tym, kto i jak długo będzie w ich imieniu sprawował lokalne funkcje publiczne, Warszawie i gminom sąsiednim - samodzielności oraz prawa do swobodnego kształtowania współpracy w tym obszarze, społecznościom powiatowym - urzędów pracy i organów nadzoru budowlanego, a województwom - wpływu na realizację regionalnej polityki ochrony środowiska. W przyjętym podczas Forum Samorządowego apelu samorządowcy wyrazili sprzeciw wobec "wprowadzanych i zapowiadanych przez rząd Prawa i Sprawiedliwości zmian prawa samorządowego w Polsce, w szczególności o charakterze ustrojowym". Zaapelowali o „obronę samorządności terytorialnej w Polsce”. "Zmiany te zmierzają do ponownej centralizacji państwa oraz pozbawienia samorządu terytorialnego możliwości – zagwarantowanego w konstytucji RP – rzeczywistego uczestnictwa w sprawowaniu władzy publicznej” – głosi apel. Jego sygnatariusze podkreślili, że pozostaje to w sprzeczności z konstytucyjną zasadą pomocniczości i prowadzi do pozbawienia członków społeczności lokalnych przysługujących im praw i uprawnień. Przedstawiciele samorządów zaapelowali, by w Polsce były respektowane postanowienia Konstytucji RP oraz wiążące Polskę prawo międzynarodowe, w tym Europejska Karta Samorządu Lokalnego. Organizacje samorządowe przyjęły także Kartę Samorządności (siedemnastopunktowy dokument zawierające najważniejsze filary ustrojowe, na których opierać się powinien ustrój samorządu terytorialnego w Polsce), a także utworzyły Samorządowy Komitet Protestacyjny, który będzie się zajmował także koordynacją działań rad gmin, powiatów i sejmików województw podejmowanych w obronie samorządności.

RADA MINISTRÓW

14 marca - na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęty został m.in. projekt nowelizacji ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Regionalne izby obrachunkowe będą mogły szybciej i sprawniej reagować w sytuacjach pogarszającego się stanu finansów jednostek samorządu terytorialnego. Zaproponowano m.in., aby RIO kontrolowały osoby prawne (np. komunalne spółki wodociągowe), na które wpływ mają jednostki samorządu terytorialnego czy związki międzygminne. Rozwiązanie to powinno przyczynić się do sprawniejszego przeciwdziałania ryzykom niewypłacalności samorządów, które transferują zadłużenie do innych podmiotów, np. spółek. Na podobieństwo rozwiązań przyjętych w Najwyższej Izbie Kontroli regionalne izby obrachunkowe będą musiały powiadamiać – w związku z prowadzoną działalnością nadzorczo-kontrolną – organy ścigania o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Projekt zakłada także, że rozstrzygnięciom nadzorczym podejmowanym w sytuacji braku skuteczności organów samorządowych w wykonywaniu zadań publicznych (ustanowienie zarządu komisarycznego) oraz wydawanym w sytuacji powtarzającego się naruszenia prawa przez organ wykonawczy (rozwiązanie lub jego odwołanie) – będzie mógł być nadawany – pod określonymi warunkami – rygor natychmiastowej wykonalności. Jest to szczególnie ważne w przypadkach, gdy jednostka samorządu terytorialnego – w związku ze złym stanem finansowym lub obstrukcją jednego z organów – nie jest zdolna do wykonywania zadań publicznych. Ponadto nowelizacja przewiduje także:

  • objęcie procedurą nadzorczą uchwał zmieniających uchwałę budżetową, a także uchwał w sprawie wieloletniej prognozy finansowej lub jej zmiany;

  • stworzenia instrumentu pozwalającego prezesowi izby na możliwość poinformowania właściwego organu sprawującego nadzór nad kontrolowaną jednostką o fakcie braku zawiadomienia przez tę jednostkę o wykonaniu wniosków pokontrolnych bądź o nieuzasadnionym ich niewykonywaniu (jest to rozwiązanie niezbędne w szczególności w sytuacjach powtarzającego się, uporczywego niewykonywania wniosków pokontrolnych);

  • powoływania komisji konkursowych przeprowadzających konkursy na prezesów izb – przy prezesie Rady Ministrów, nie zaś jak dotychczas – w ramach regionalnej izby obrachunkowej; rozwiązanie to pozwoli na bezstronny wybór najlepszego kandydata na prezesa.

Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 3 miesięcy od daty publikacji w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych regulacji, które zaczną obowiązywać w innych terminach.

Na tym samym posiedzeniu rząd przyjął także projekt ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Projekt określa nowe zasady przyjmowania cudzoziemców do wykonywania pracy sezonowej i krótkoterminowej w Polsce. Wprowadzone przepisy dostosowują krajowe prawo do unijnej dyrektywy w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich (spoza UE) w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego. W efekcie wprowadzony zostanie dodatkowy typ zezwolenia na pracę sezonową, które będzie wydawane przez starostę. Nowe przepisy o dostępie cudzoziemców do pracy sezonowej będą dotyczyły obywateli wszystkich państw spoza UE i EOG. Zgodnie z dyrektywą, możliwe jest jednak utrzymanie – w ograniczonym zakresie – preferencyjnych rozwiązań dla obywateli wybranych państw, z czego Polska skorzysta. Utrzymane zostaną preferencje dla obywateli 6 państw: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji oraz Ukrainy. Projekt nowelizacji ustawy zakłada także wprowadzenie opłaty za złożenie wniosku o zezwolenie na pracę sezonową oraz w związku z rejestracją oświadczenia. Opłata w obu przypadkach wyniesie 30 zł.

KOMISJA WSPÓLNA RZĄDU I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

13 marca - odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Finansów Publicznych KWRiST, który rozpatrzył projekty następujących aktów prawnych:

  • ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw - projekt uzgodniono z uwagą dotyczącą umożliwienia prowadzenia gminom polityki mieszkaniowej również z udziałem spółki ze 100-procentowym udziałem gminy.

  • projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – projekt uzgodniony bez uwag,

  • projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie licytacji elektronicznej w postępowaniu egzekucyjnym w administracji – projekt uzgodniony bez uwag,

  • projekt ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności gruntów - projekt uzgodniony z uwagami dot. m. in. konieczności zaktualizowania wyceny gruntów, wydłużenia 9-miesięcznego terminu na wydanie zaświadczenia, nawet do 18 miesięcy, rozstrzygnięcia czy opłaty przekształceniowe będą obłożone podatkiem VAT.

10 marca br. zakończyło się 37 posiedzenie Sejmu. Tego dnia posłowie wysłuchali informacji Ministra Zdrowia o Systemie Podstawowego Szpitalnego Zabezpieczenia Świadczeń Zdrowotnych. Przedstawił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Gryza. W ramach informacji wiceszef resortu scharakteryzował podstawowe założenia rządowego projektu nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk nr 1322). Według Piotra Gryzy podstawowym celem projektu jest poprawienie dostępu dla pacjentów do świadczeń specjalistycznych, w szczególności przez zapewnienie kompleksowości i koordynacji działań ambulatoryjnych, szpitalnych i rehabilitacyjnych. Wiceminister zdrowia wyjaśnił, że proponowane zmiany są konieczne z uwagi na problemy związane z funkcjonowaniem obecnego systemu kontraktowania świadczeń.

Natomiast 9 marca 2017 r., czyli drugiego dnia posiedzenia Sejmu, posłowie uchwalili sześć ustaw, w tym nowelizację kodeksu postępowania administracyjnego mają na celu przyspieszenie procedur administracyjnych, ograniczenie nadmiernego formalizmu oraz upowszechnianie partnerskich relacji między administracją a obywatelami. Po wejściu jej w życie ma obowiązywać m.in. zasada przyjaznej interpretacji przepisów.

Uchwalono też ustawę o związku metropolitalnym w województwie śląskim, która jest odpowiedzią na potrzeby zgłaszane przez miasta zrzeszone w Górnośląskim Związku Metropolitalnym oraz eliminuje wady dotychczasowej ustawy o związkach metropolitalnych. Utworzenie związku umożliwi koordynację zadań, które dotychczas były rozproszone. Do zadań związku będzie należało m.in. kształtowanie polityki rozwoju, ładu przestrzennego oraz planowanie, integracja oraz rozwój publicznego transportu zbiorowego.

Tego samego dnia posłowie odrzucili – w pierwszym czytaniu – opracowany przez posłów Nowoczesnej projekt ustawy o Poznańskim Związku Metropolitalnym (druk nr 1196).

Posłowie zadecydowali też (w drugim czytaniu) o ponownym odesłaniu do Nadzwyczajnej komisji ds. deregulacji projektu nowelizacji Prawa farmaceutycznego (druk sejmowy 1126), który zakłada ustanowienie zasad dotyczących równomiernego rozmieszczenia aptek ogólnodostępnych i zagwarantowania równego dostępu do usług farmaceutycznych.

KOMISJE SEJMU

9 marca br. Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii rozpatrzyła informację Ministra Cyfryzacji o postępach prac w zakresie poprawy jakości Systemu Rejestrów Państwowych. Przedstawił ją Karol Okoński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji.

System Rejestrów Państwowych został wdrożony w marcu 2015 r. jako wynik wejścia w życie trzech ustaw regulujących obszar ewidencji ludności, wydawania dowodów osobistych i rejestracji stanu cywilnego. Przedwczesne wdrożenie systemu, obejmującego 5 rejestrów (PESEL, RDO – Rejestr Dowodów Osobistych, RSC – Rejestr Stanu Cywilnego, CRS – Centralny Rejestr Sprzeciwów i SOP – System Odznaczeń Państwowych), wiązało się z nieprawidłowościami i błędnym funkcjonowaniem systemu, szczególnie w zakresie migracji akt stanu cywilnego. W celu wyeliminowania błędów w funkcjonalności systemu w czerwcu 2016 r. MC podpisało umowę z Centralnym Ośrodkiem Informatyki (COI). Od lipca 2016 r. podjęto szereg działań mających wpływ na podniesienie jakości działania systemów w ramach Systemu Rejestrów Państwowych, zwłaszcza w zakresie: przygotowania i wdrożenia narzędzia do zdalnej recertyfikacji systemowych certyfikatów wydawanych dla użytkowników systemu; stworzenia możliwości podpisywania migrowanych akt przez upoważnionych urzędników stanu cywilnego oraz unieważniania akt; unieważniania dotychczasowego dowodu osobistego przy wydawaniu nowego, automatycznego przekazywania danych o nabyciu lub utracie obywatelstwa polskiego; masowej rejestracji zmiany numeru lokalu; wykonania i uruchomienia narzędzia skryptowego przyspieszającego udostępnianie danych jednostkowych z rejestru PESEL dla komorników sądowych oraz zwiększenia ergonomii aplikacji systemowej.

Tego samego dnia Komisja do Spraw Petycji rozpatrzyła petycję wielokrotną w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie usunięcia wątpliwości interpretacyjnych dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych (BKSP-145-143/16).

Petycja dotyczy podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej usunięcia rozbieżności interpretacyjnej przy ustalaniu wymiaru podatku od nieruchomości w kontekście definiowania budowli na gruncie prawa budowlanego i ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. W opinii wnoszących petycję obecnie brak jest jednoznacznej wykładni pozwalającej traktować wiatraki jako całość użytkową, jak również istnieje luka w prawie, która nie pozwala traktować odrębnie urządzeń technicznych od elementów budowlanych.

Komisja podjęła decyzję o skierowaniu do Komisji Infrastruktury rekomendacji pilnego rozpatrzenia procedowanego przez nią poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, która w całości konsumuje żądanie autora petycji.

9 marca br. Komisja Infrastruktury wysłuchała informacji o ocenie funkcjonowania ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, którą przedstawił Tomasz Żuchowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, oraz wysłuchała informację Najwyższej Izby Kontroli „Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miast”. Wicedyrektor Departamentu Infrastruktury w Najwyższej Izbie Kontroli – Adam Bandosz, przedstawił cele kontroli wraz z oceną prawidłowości, rzetelności i przejrzystości procedur kwalifikacji wniosków i wyboru projektów dotyczących rewitalizacji obszarów miejskich, a także stwierdzone problemy, m.in. brak uzyskania efektu spójności przestrzennej, brak trwałej poprawy warunków życia mieszkańców rewitalizowanych obszarów czy niewystarczające warunki do partycypacji społeczności lokalnej przy opracowywaniu programów, jak i projektów rewitalizacyjnych. Wskazał na konieczne do podjęcia działania w celu skutecznego prowadzenia procesu rewitalizacji w przyszłości, czyli m.in. modyfikacja systemu wyboru projektów rewitalizacji poprzez zastosowanie dwuetapowego trybu konkursowego, dopracowanie wymagań formalnych dla tworzonych gminnych programów rewitalizacji czy określenie szczegółowych warunków dla projektów ubiegających się o wsparcie środkami UE.

9 marca 2017 r. odbyło się też kolejne posiedzenie podkomisji ds. finansów samorządu terytorialnego, która postanowiła zmierzyć się z niełatwym tematem uporządkowania zasad finansowania oświetlania dróg publicznych. Podkomisja postanowiła powołać specjalny zespół złożony z posłów, ekspertów Biura Analiz Sejmowych oraz Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich (jako inicjatora prac nad projektem) oraz Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej. Zespół ma dopracować szczegóły powstającego w podkomisji projektu. Ten zaś ma rozwiązać trzy podstawowe problemy związane z oświetleniem dróg. Po pierwsze, definiuje punkt świetlny, po drugie, reguluje kwestie własności tych punktów, określając warunki i terminy ich przekazywania samorządom. Po trzecie, wprowadza do prawa energetycznego rozwiązania, które zapewnią gminom dostęp do należącej do firm energetycznych infrastruktury do montażu i utrzymania punktów świetlnych.

8 marca br. posłowie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wysłuchali informacji na temat funkcjonowania ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Informację przedstawili: zastępca dyrektora Departamentu Zawodów Prawniczych i Dostępu do Pomocy Prawnej w Ministerstwie Sprawiedliwości – Karol Dałek oraz zastępca dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich – Grzegorz Kubalski.

W 2016 r. 1524 Punkty Nieodpłatnej Pomocy Prawnej udzieliły ponad 377 tys. porad prawnych, w tym ponad 237 tys. porad w punktach prowadzonych przez adwokatów lub radców prawnych i ponad 140 tys. w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe. Najliczniejsza grupa, które korzystała z nieodpłatnej pomocy prawnej to osoby, które nie ukończyły 26 lat albo ukończyły 65 lat (ponad 70 proc.). Ponad 28 proc. porad udzielono z zakresu prawa cywilnego, najmniej – z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej – 0,86 proc. Wg informacji Związku Powiatów Polskich wynika, że największy odsetek osób korzystających z pomocy prawnej przed wdrożeniem systemu, stanowiły osoby między 25 a 59 rokiem życia; niekoniecznie należące do grup, które mogą obecnie korzystać z bezpłatnej pomocy. Nowelizacja ustawy, którą zapowiada Ministerstwo Sprawiedliwości, przewiduje rozszerzenie katalogu osób uprawnionych do nieodpłatnej pomocy prawnej. Komisja podjęła decyzję o odbyciu wspólnego posiedzenia z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka na temat nieodpłatnej pomocy prawnej w II połowie 2017 roku.

Tego samego dnia Komisja Zdrowia przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk nr 1322). Uzasadnienie projektu przedstawił minister zdrowia – Konstanty Radziwiłł. Projekt ma na celu wprowadzenie systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, który oznaczać będzie zmianę zasad kontraktowania leczenia szpitalnego i części innych świadczeń wykonywanych w ramach podmiotów prowadzących szpital. Projekt wprowadza nowe zasady zawierania umów ze świadczeniodawcami w zakresie leczenia szpitalnego, świadczeń wysokospecjalistycznych, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej realizowanej w poradniach przyszpitalnych, rehabilitacji leczniczej, programów lekowych, leków stosowanych w chemioterapii, nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Komisja wprowadziła do projektu poprawki polegające, m.in. na: doprecyzowaniu kwestii ustalenia wysokości ryczałtu na pierwszy oraz kolejny okres rozliczeniowy, dla danego szpitala, przedłużeniu obowiązywania umów dotyczących realizacji zadań zespołów ratownictwa medycznego do dnia 30 czerwca 2018 r.

RADA MINISTRÓW

7 marca 2017 r. na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęty został projekt ustawy o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw. Przygotowane rozwiązania mają stworzyć odpowiednie warunki do powrotu i osiedlania się w Polsce osób polskiego pochodzenia. Chodzi o osoby zesłane lub deportowane przez władze ZSRR do Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu lub azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej. Nową formą pomocy będzie m.in. możliwość przydzielenia repatriantowi przez gminę, w której mieszka – osoby wspierającej. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) będzie mógł przydzielić repatriantowi – na jego wniosek uzasadniony szczególną sytuacją wynikającą z podeszłego wieku, stanu zdrowia, słabej znajomości języka polskiego, braku umiejętności adaptacyjnych – tzw. osobę wspierającą (na okres nie dłuższy niż 2 lata). Jej zadaniem będzie udzielanie repatriantowi pomocy w adaptacji w Polsce (w praktyce chodzi np. o wsparcie w załatwianiu spraw związanych z opieką medyczną, szkolnictwem, pomocą społeczną czy zatrudnieniem).

Z MIAST I GMIN

Warszawa

9 marca br. wojewoda mazowiecki stwierdził nieważność i wstrzymał wykonanie uchwały rady miasta stołecznego Warszawy o referendum ws. ustawy o ustroju m.st. Warszawy, które miało się odbyć 26 marca. Referendum miało dotyczyć wniesionego do Sejmu 30 stycznia br. przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości projektu ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Projekt dotyczy przyłączenia okolicznych gmin do Warszawy i nie był przedmiotem konsultacji z mieszkańcami m.st. Warszawy. W ocenie ekspertów sposób, w jaki ten projekt został złożony, jest niezgodny z zasadami demokracji.

Tego samego dnia wojewoda mazowiecki stwierdził nieważność uchwały w sprawie przeprowadzenia (w tej samej sprawie) referendum lokalnego w Leśnej Podlaskiej. Referendum w tej gminie również miało się odbyć 26 marca.

Bydgoszcz

6 marca br. prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski przekazał parlamentarzystom projekt ustawy o powołaniu Bydgoskiego Związku Metropolitalnego. Przyjęcie przez Sejm ustawy o śląskim związku metropolitalnym spowoduje uchylenie bardzo korzystnej dla miast, a uchwalonej jeszcze w 2015 r. i podpisanej przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę ustawy o związkach metropolitalnych – mówił posłom prezydent Burski - Dlatego napisaliśmy projekt własnej ustawy powołującej metropolię Bydgoszcz i liczymy, że będziemy z parlamentarzystami Ziemi Bydgoskiej mówić wspólnym głosem – wyjaśnił prezydent Rafał Bruski.

Z ORGANIZACJI SAMORZĄDOWYCH

Związek Powiatów Polskich

6 marca br. odbyło się na Jasnej Górze nadzwyczajne Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich. W trakcie posiedzenia Zgromadzenie podjęło siedem stanowisk w sprawie: dochodów JST, funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia, publicznego transportu zbiorowego, a także roli powiatów w realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Zgromadzeni starostowie wyrazili także swoje stanowiska w sprawie systemu ochrony zdrowia oraz dotyczące XX-lecia Konstytucji RP. Z uchwalonymi stanowiskami można zapoznać się tutaj: http://www.zpp.pl/wydarzenia/w-nadzwyczajnym-miejscu-i-z-nadzwyczajnych-powodow

3 marca - zakończyło się dwudniowe, 36 posiedzenie Senatu. W jego trakcie senatorowie przyjęli bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Był to senacki projekt. Nowelizacja stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Reguluje ona problematykę wzruszalności decyzji dotyczących emerytur i rent przyznawanych w systemie powszechnym, z tytułu zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych, a także ubezpieczenia społecznego rolników.

Bez poprawek senatorowie przyjęli także ustawę o zmianie ustawy o finansach publicznych, której celem jest wyeliminowanie wątpliwości powstałych na skutek stosowania przepisów tej ustawy w zakresie umarzania w całości albo w części, a także odraczania i rozkładania na raty spłaty należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny (np. opłat z tytułu najmu lub dzierżawy nieruchomości, kosztów postępowań sądowych), przypadających organom administracji rządowej i samorządowej (np. grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych, kar pieniężnych, opłat administracyjnych). Ustawa wyraźnie określa, kiedy należności mogą być umarzane z urzędu, a kiedy na wniosek dłużnika. Dopuszcza umorzenie należności na wniosek dłużnika w całości oraz łagodzi kryteria umorzenia częściowego, odroczenia terminu spłaty oraz rozłożenia należności na raty. Skarb Państwa (JST) będzie mógł zrezygnować z dochodzenia należności budżetowych, jeżeli zajdzie "ważny interes dłużnika lub interes publiczny". Będzie to możliwe także wtedy, gdy należności budżetowe nie przekroczą 100 zł.

Ponadto ustawa uchyla także przepis, który może powodować wątpliwości interpretacyjne co do zakresu dokumentów wytworzonych przez audytora wewnętrznego w trakcie prowadzenia audytu wewnętrznego, podlegających udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Uchylenie tego przepisu dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 kwietnia 2015 r. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Senatorowie nie wprowadzili także poprawek do ustawy o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych. Jej celem jest uproszczenie procedury powoływania członków Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej jako organu odwoławczego od decyzji wojewodów dotyczących komunalizacji mienia. Dotychczas powoływanie jej członków odbywało się na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów. Nowelizacja reguluje tę czynność na poziomie ustawowym. Zmiany polegają na przeniesieniu z Prezesa Rady Ministrów na ministra odpowiedzialnego za administrację publiczną kompetencji do powoływania członków komisji oraz na zwiększeniu z pięciu na sześciu liczby członków Komisji. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Natomiast 9 poprawek senatorowie wprowadzili do ustawy o szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa, której projekt opracował rząd. Ustawa przewiduje utworzenie komisji weryfikacyjnej, która jako organ administracji publicznej zajmie się oceną i badaniem decyzji dotyczących nieruchomości warszawskich. W jej skład będzie wchodził przewodniczący, którym będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości albo Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, oraz ośmiu członków powoływanych i odwoływanych przez Sejm. Przewodniczący oraz członkowie Komisji nie będą mogli być pociągnięci do odpowiedzialności za swoją działalność wchodzącą w zakres sprawowania funkcji w Komisji.

Komisja będzie mogła utrzymać w mocy decyzję reprywatyzacyjną albo uchylić ją i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi, który ją wydał, wraz z wiążącymi wskazaniami co do dalszego postępowania. Będzie ponadto mogła stwierdzić wydanie decyzji reprywatyzacyjnej z naruszeniem prawa, jeśli wywołała ona nieodwracalne skutki prawne. W takiej sytuacji komisja będzie mogła nałożyć na osobę, która skorzystała na wydaniu decyzji reprywatyzacyjnej, obowiązek zwrotu nienależnego świadczenia w wysokości odpowiadającej wartości bezprawnie przejętej nieruchomości. Komisja będzie miała też prawo wstrzymywania postępowań innych organów (np. sądów) oraz dokonywania wpisów w księgach wieczystych.

Oprócz poprawek redakcyjnych senatorowie zaproponowali poprawkę, aby członkowie komisji weryfikacyjnej byli w randze sekretarzy stanu, ale nie w Ministerstwie Sprawiedliwości i tylko przy wykonywaniu zadań związanych ze sprawowaniem funkcji w komisji. Kolejna poprawka przewiduje, że finansowanie komisji weryfikacyjnej w całości następuje z części 37 budżetu państwa – Sprawiedliwość (z tej części budżetu miała być finansowana tylko działalność komisji, ale nie wynagrodzenia jej członków). Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od ogłoszenia.

Z ORGANIZACJI SAMORZĄDOWYCH

2 marca - w Sejmie odbyła się – z inicjatywy Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacji Samorządowych, debata pt.: Zapowiadane zmiany w kodeksie wyborczym oraz planowane reformy w samorządach lokalnych, w której udział wzięło około 200 samorządowców, a także politycy Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. A także zaproszeni eksperci, m.in. były sędzia Trybunału Konstytucyjnego Jerzy Stępień, który skrytykował pomysł wprowadzania dwukadencyjności w samorządach. W jego ocenie pomysł ten stanowi brutalny atak na podstawę demokracji, którym jest bierne prawo wyborcze. W podobnym duchu wypowiadał się także Maciej Kiełbus, partner w kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners, podkreślając, że takie rozwiązanie uniemożliwi społeczności lokalnej rozliczanie nie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast z ich pracy. Maciej Kiełbus zwrócił także uwagę, że należy pracować nad kształtem samorządów. - Powinno się unormować relacje rada gminy - wójt, uregulować kwestię współpracy jednostek samorządu terytorialnego na poziomie systemowym oraz ujednolicić regulacje pomiędzy poszczególnymi szczeblami samorządu terytorialnego – mówił mecenas Kiełbus.

Zgromadzeni w ostrych słowach krytykowali prowadzoną przez Prawo i Sprawiedliwość politykę.

– Wszystkie podejmowane przez PiS działania, od Trybunału Konstytucyjnego przez pseudoreformę sądownictwa po zmiany w wojsku służą jednemu: zawłaszczeniu państwa – wskazywał Grzegorz Ganowicz, przewodniczący Rady Miasta Poznania.

– Kolejnym etapem jest zamach na samorządność – wskazywał sędzia Jerzy Stępień.

– Dwukadencyjność, jedna tura wyborów samorządowych, likwidacja jednomandatowych okręgów wyborczych, to propozycje PiS, o których słyszymy z mediów mówił Wadim Tyszkiewicz, prezydent Nowej Soli. Ale nie wiemy, nad czym naprawdę PiS pracuje, dlatego musimy zacząć działać, bo któregoś dnia okaże się, że już przegłosowano ustawy, a prezydent je podpisał.

Dlatego wszyscy uczestnicy dyskusji podkreślili ważną rolę współdziałania. Ryszard Petru, lider Nowoczesnej, zapowiedział, że opozycja będzie mówiła jednym głosem, aby nie dopuścić do demontażu samorządów.

- Jesteśmy w stanie skutecznie zorganizować się w obronie demokracji małych ojczyzn – wtórował Piotr Zgorzelski, poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Również w ocenie Tomasza Siemioniaka, posła PO opozycja i samorządy powinny się zjednoczyć. – Jedynie wygrywając najbliższe wybory: samorządowe i parlamentarne możemy powstrzymać PiS – mówił poseł.

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa