AKTUALNOŚCI LEGISLACYJNE - MAJ 2017

25 maja - zakończyło się 42, dwudniowe posiedzenie Sejmu. W jego trakcie uchwalono m.in. nowelizację ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o podatku leśnym. Wprowadza ona korzystne rozwiązania dla podatników. Ustawa ogranicza zasadę solidarnej odpowiedzialności w sytuacji, gdy jeden lub kilku współwłaścicieli jest zwolnionych z obowiązku zapłaty podatku rolnego, od nieruchomości lub leśnego. Posłowie zdecydowali, że w takim przypadku podatnicy będą nim obciążeni tylko w zakresie odpowiadającym ich udziałom.

Kolejna uchwalona ustawa wprowadza zmiany w prawie geologicznym i górniczym oraz niektórych innych ustawach. Te mają na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisów unijnych dotyczących bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich. Celem nowelizacji jest ponadto ograniczenie ryzyka wystąpienia poważnej awarii podczas prowadzenia działalności poszukiwawczej, rozpoznawczej i wydobywczej dla złóż węglowodorów w granicach obszarów morskich poprzez wprowadzenie mechanizmów zapewniających ochronę środowiska naturalnego oraz poprawę bezpieczeństwa prowadzonej działalności.

Natomiast przyjęta przez posłów nowelizacja ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych upraszcza zasady lokalizacji radarów meteorologicznych. Pozwoli to zwiększyć ich liczbę, a co za tym idzie skuteczniej ostrzegać przed nadchodzącymi gwałtownymi zmianami w pogodzie. Dane uzyskiwane z tych urządzeń są bezpośrednim źródłem informacji o intensywności opadów, które mogą być przyczyną lokalnych podtopień. Służą też do tworzenia modeli powodziowych ułatwiających decyzje o lokalizowaniu budowli przeciwpowodziowych.

Posłowie zadecydowali też o skierowaniu do dalszych prac w komisjach sejmowych trzech projektów ustaw. Pierwszym jest projekt nowelizacji ustawy o pracownikach samorządowych, nad którym będą pracowały Komisje: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Projekt zakłada likwidację gabinetów politycznych funkcjonujących na szczeblu samorządowym przy wójtach (burmistrzach, prezydentach miast), starostach i marszałkach województwa.

Drugim projektem, nad którym pracować będą komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Finansów Publicznych oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jest projekt Prawa wodnego. Ma on na celu wdrożenie unijnej ramowej Dyrektywy Wodnej. W projekcie uregulowano m.in. gospodarowanie wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w szczególności kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód oraz zarządzanie zasobami wodnymi. Proponowana ustawa reguluje także sprawy własności wód oraz gruntów pokrytych wodami, a także zasady gospodarowania tymi składnikami jako mieniem Skarbu Państwa.

Z kolei projektem nowelizacji ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej zajmą się posłowie z sejmowej Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Głównym celem proponowanej nowelizacji jest stworzenie instrumentów prawnych umożliwiających usuwanie z przestrzeni publicznej pomników i nazw jednostek organizacyjnych gminy (m.in. szkół, przedszkoli) promujących komunizm lub inny system totalitarny. Projekt wprowadza zakaz wznoszenia pomników propagujących ustrój totalitarny. Pojęcie „pomniki” ma obejmować również: kopce, obeliski, kolumny, rzeźby, posągi, popiersia, kamienie pamiątkowe, płyty i tablice pamiątkowe, napisy i znaki.

KOMISJA WSPÓLNA RZĄDU I SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

24 maja - obradowała Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Na posiedzeniu uzgodnione zostały 24 projekty ustaw i rozporządzeń, jeden (projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 – 2020 oraz niektórych innych ustaw) został zaopiniowany negatywie. Natomiast kolejne, 19 dyskutowanych projektów, zostało odesłanych na zespoły.

W trakcie posiedzenia, na prośbę strony samorządowej, resort pracy przedstawił informację na temat planowanych zmian struktur publicznych służb zatrudnienia. Stanisław Szwed, wiceminister pracy poinformował, że w resorcie trwają przygotowania do napisania projektu nowej ustawy dotyczącej rynku pracy. - W tej koncepcji naszej pojawiła się również propozycja przywrócenia urzędów pracy pod administrację rządową, tak było do 2000 r., przed reformą administracji. Obecnie prace te są na etapie analitycznym. Na pewno te zmiany nie wejdą w życie wcześniej niż 1 stycznia 2018 r.- mówił wiceminister Szwed.

Natomiast wiceminister zdrowia Józefa Szczurek – Żelazko poinformowała, że w resorcie powstaje projekt ustawy o roboczym tytule: ustawa o stwierdzaniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów, która ureguluje zagadnienia związane ze stwierdzeniem zgonów: ustalania przyczyn zgonu, ustalenia osób upoważnionych do dokonywania czynności wynikających z tej regulacji, czy też sporządzania kart zgonu. Ten projekt jest odpowiedzią na potrzebę zastąpienia archaicznych przepisów we wskazanym zakresie, które nadal obowiązują: czyli ustawy i cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 r. Zgodnie z decyzją kierownictwa resortu zdrowia regulacja ta zostanie zastąpiona dwoma aktami – pierwszy, to wspomniana ustawa o stwierdzaniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów. Druga zaś ma uregulować pozostałe kwestie, czyli zasady zakładania cmentarzy, wymagań wobec obiektów znajdujących się na terenach cmentarzy, kręgu osób uprawnionych lub zobowiązanych do pochowania zwłok, prowadzenia ekshumacji zwłok.

W trakcie posiedzenia KWRiST zadecydowała także, że zajmie się niektórymi z poselskich projektów ustaw. Wniosek taki złożył Jacek Karnowski, prezydent Sopotu, który postulował, aby pod obrady Komisji trafił kolejny już, przedstawiany przez Kukiz’15 projekt nowelizacji ustawy o pracownikach samorządowych zakładający likwidację stanowisk doradców i asystentów przy wójtach (starostach, marszałkach województw). Z kolei na wniosek Sebastiana Chwałka, wiceministra spraw wewnętrznych i administracji, KWRiST ma zaopiniować zgłoszony przez posłów Nowoczesnej projekt nowelizacji ustawy o referendach lokalnych, dotyczący obligatoryjnych referendów w województwach.

RADA MINISTRÓW

24 maja - na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęty został projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. zakłada przyspieszenie udzielania pomocy finansowej pracownikom, którzy w przypadku faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę zostali pozbawieni pracy i świadczeń związanych z zatrudnieniem. Do osiągnięcia tego celu zdefiniowano bardziej szczegółowo pojęcie faktycznego zaprzestania działalności przez doprecyzowanie przypadków, w których możliwa będzie wypłata zaliczek na poczet niezaspokojonych przez pracodawcę roszczeń pracowniczych. Rozszerzono katalog świadczeń przysługujących pracownikom, związanych z wystąpieniem niewypłacalności pracodawcy, oraz wydłużono okresy referencyjne, uprawniające do uzyskania świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Nowe rozwiązania umożliwią wypłatę należnego pracownikowi ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy nie tylko za rok, w którym ustał stosunek pracy, ale również za rok poprzedzający. Wypłata świadczenia związanego z ekwiwalentem za urlop wypoczynkowy, według nowej propozycji będzie możliwa również w sytuacji, gdy ustanie stosunku pracy nastąpiło w okresie nie dłuższym niż 4 miesiące po dacie niewypłacalności. Wydłużone zostaną okresy referencyjne (okresy odniesienia) między rozwiązaniem stosunku pracy a datą niewypłacalności pracodawcy – z 9 do 12 miesięcy. Dzięki tej zmianie ochroną objęte zostaną osoby, w przypadku których uprawnienie do świadczenia nie mieściło się w przyjętych dotychczas okresach referencyjnych. Zmiana ta spowoduje rozszerzenie ochrony roszczeń pracowniczych. Nowelizacja ustawy przewiduje też uporządkowanie i usprawnienie trybu wypłaty świadczeń przez wojewódzkie urzędy pracy. W stosunku do tych samych pracowników danego pracodawcy, te same zaległe świadczenia pracownicze mające charakter jednorazowy, będą mogły być wypłacone tylko raz, a zaległe świadczenia okresowe, w tym wynagrodzenie – za okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Ponadto zaproponowano, aby przy wypłacie świadczeń podstawę stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie obowiązujące w dniu złożenia wykazu lub wniosku o wypłatę świadczeń. W przypadku odmowy wypłaty przez marszałka województwa świadczeń lub zaliczki, wnioskodawca będzie miał 30 dni na podjęcie środków prawnych przed sądem pracy. Termin ten będzie się liczył od daty doręczenia zawiadomienia o odmowie wypłaty. Obecna możliwość odwołania się do sądu pracy w każdym czasie (nawet w ciągu kilku lat od odmowy wypłaty) powoduje – w przypadku przegrania sporu przez marszałka województwa – konieczność zaspokojenia roszczenia wnioskodawcy wraz z wysokimi odsetkami ustawowymi.

Na tym samym posiedzeniu rząd zapoznał się z informacją o aktualnej sytuacji gospodarczej oraz stanie wykorzystania środków z funduszy europejskich, przedłożoną przez ministra rozwoju i finansów. W I kwartale 2017 r. polska gospodarka przyspieszyła do 4 proc. wzrostu PKB. Pozytywne tendencje to efekt wyższej dynamiki inwestycji, spowodowana m.in. przyspieszeniem tempa i wzrostem efektywności wykorzystania funduszy unijnych. Dostrzegają to instytucje europejskie, międzynarodowe instytucje finansowe, banki i niezależne ośrodki eksperckie, i w rezultacie podnoszą prognozy wzrostu gospodarczego dla Polski. Systematycznie rosną płace i zatrudnienie. Stopa rejestrowanego bezrobocia obniżyła się do historycznie niskiego poziomu i wynosi obecnie 7,7 proc. Pozytywnym tendencjom na rynku pracy towarzyszy poprawa koniunktury w przemyśle i budownictwie. Kwietniowa wartość wskaźnika PMI (wskaźnik aktywności finansowej) dla polskiego przemysłu to 54,1 pkt. Znacząco przewyższa on długoterminową średnią dla Polski (50,4 pkt.). Łączny wzrost produkcji przemysłowej w pierwszych miesiącach 2017 r. wyniósł 5,4 proc., a produkcji budowlanej 2,3 proc.

Komisje sejmowe

17 maja - na wyjazdowym posiedzeniu Komisja Polityki Senioralnej wysłuchała informacji Wiceprezydenta Gdyni ds. innowacji na temat wsparcia i aktywizacji seniorów działających na terenie województwa pomorskiego. Gdynia na szeroką skalę prowadzi działania aktywizujące osoby starsze, Gdynia była też pierwszym miastem w Polsce, w którym powołano Radę Seniorów. Działające w Gdyni Centrum Aktywności Seniora jest jednostką budżetową powołaną mocą uchwały Rady Miasta Gdyni, która rozpoczęła swą działalność w maju 2005 roku. Zadaniem CAS jest współpraca ze 104 podmiotami działającymi na rzecz seniorów, w tym organizacjami pozarządowymi i szkołami oraz koordynowanie 5 miejskich klubów seniora oraz 24 klubów działających przy parafiach, spółdzielniach i pod patronatem organizacji pozarządowych, finansowanych w drodze konkursu z budżetu miasta Gdyni. Ofertą CAS w roku 2016 objętych zostało 8967 seniorów, w tym studentów Gdyńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, uczestników programów Gdynia 55+ oraz klubów seniora wspieranych przez miasto. W listopadzie 2016 r. wprowadzono Kartę „Gdynia Senior Plus”. Celem tego projektu jest wsparcie gdyńskich seniorów w każdym aspekcie ich życia i zachęcenie do wszechstronnej aktywności. Zadanie to jest realizowane razem z instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi oraz przedsiębiorcami, którzy oferują zniżki i promocje na produkty oraz usługi specjalnie skierowane do tej grupy konsumentów. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej m.in. świadczy usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz opiekę dzienną dla seniorów, poprzez dwa dzienne domy pomocy społecznej, Klub Samopomocy dla osób starszych oraz Środowiskowy Dom Samopomocy. Laboratorium Innowacji Społecznych m.in. prowadzi warsztaty, wykłady, szkolenia, pokazy filmowe oraz inne aktywności dla różnych grup odbiorców, w tym działania międzypokoleniowe, np. międzypokoleniowe warsztaty rękodzielnicze „Ogród Wyobraźni” mające na celu wykorzystanie tradycyjnych technik robienia na drutach, szydełkowania i elementów filcowania.

17 maja - Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej na posiedzeniu wyjazdowym w Woli Krzysztoporskiej (woj. łódzkie) wysłuchała informacji na temat kwestii podnoszenia poziomu życia mieszkańców w działalności inwestycyjnej gminy wiejskiej na przykładzie gminy Wola Krzysztoporska. Działalność inwestycyjna gminy skupia się przede wszystkim na budowie szkół, wodociągów, kanalizacji i dróg. Aktywnie działają koła gospodyń wiejskich (jest ich ponad 20 w gminie). W gminie jest 16 ochotniczych straży pożarnych. Ich rola nie ogranicza się do podstawowej działalności – OSP biorą także czynny udział w życiu społecznym gminy. Problemem jest brak funduszy w powiecie piotrkowskim na budowę i poprawę jakości dróg powiatowych.

Tego samego dnia członkowie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej uczestniczyli w posiedzeniu w Tomaszowie Mazowieckim (woj. łódzkie) Komisja wysłuchała informacji na temat funkcjonowania ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji na przykładzie „Programu Rewitalizacji Miasta Tomaszowa Mazowieckiego”. W Programie Rewitalizacji Miasta Tomaszowa Mazowieckiego na lata 2016-2020 z perspektywą do 2023 roku, oprócz zagadnień urbanistyczno-planistycznych, szczególny nacisk położono na partycypację społeczną oraz realizację zasady partnerstwa przy opracowywaniu programu rewitalizacji oraz wdrażaniu projektów rewitalizacyjnych. Udział mieszkańców, organizacji pozarządowych i przedsiębiorców działających na obszarach zdegradowanych i wskazanych do rewitalizacji jest bowiem elementem kształtowania odpowiedzialności za swoje otoczenie. Szeroko omawiana była sprawa rewitalizacji głównego placu miasta im. Tadeusza Kościuszki.

Senat

17 maja -- zakończyło się 41. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 9 ustaw. Senat wprowadził 7 poprawek do ustawy o restytucji narodowych dóbr kultury (projekt rządowy). Ustawa implementuje do polskiego prawa dyrektywę Unii Europejskiej, dotyczącą zwrotu dóbr kultury, wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego UE. Definiuje „dobro kultury” jako zabytek i rzecz ruchomą niebędącą zabytkiem, których zachowanie leży w interesie społecznym. Chronione będą więc też muzealia wpisane do inwentarza muzeum będącego instytucją kultury oraz materiały biblioteczne należące do narodowego zasobu bibliotecznego. Ustawa zawiera również regulacje odnoszące się do narodowych dóbr kultury polskiej należących do zbiorów publicznych. Zdefiniowano pojęcie „zbiorów publicznych”, które zostaną objęte szczególnymi regulacjami ochronnymi. Do 75 lat wydłużono czas, w którym może zostać wszczęte postępowanie o ich zwrot. W wypadku pozostałych narodowych dóbr kultury to 30 lat. Za restytucję dóbr kultury będzie odpowiedzialny minister kultury i dziedzictwa narodowego. W ustawie przewidziano także kary za utrudnianie postępowania o zwrot zagranicznego narodowego dobra kultury. Sprawca będzie podlegał karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a w wypadku sprawy mniejszej wagi ‒ karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 1 roku. W ustawie przewidziano także regulacje prawne służące zabezpieczeniu odnalezionego dobra kultury. Zobowiązano firmy i osoby fizyczne zajmujące się obrotem dobrami kultury do prowadzenia ksiąg w celu ewidencjonowania tych dóbr oraz ekspertyz przez nie wystawianych.

Bez poprawek senatorowie przyjęli natomiast nowelizację ustawy o ochronie przeciwpożarowej (projekt poselski). Celem noweli jest racjonalne i efektywne wydatkowanie środków finansowych na ochronę przeciwpożarową i równomierne wsparcie wszystkich jednostek. Całość środków, płaconych obowiązkowo przez zakłady ubezpieczeń na ochronę przeciwpożarową, trafiać będzie do komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, który 50% przekaże Ochotniczej Straży Pożarnej, a 50% ‒ jednostkom ochrony pożarowej (zakładowe straże pożarne, zakładowe służby ratownicze, gminne jednostki straży pożarnej, terenowa służba ratownicza). Sposób i tryb rozdziału środków określi w rozporządzeniu minister właściwy ds. wewnętrznych.

Kolejną przyjętą przez Senat bez poprawek ustawą była ustawa o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (projekt rządowy). Likwiduje ona możliwość korzystania ze „zwykłego” podpisu elektronicznego przy zakładaniu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością przez internet (tryb S-24). Do podpisywania umowy spółki z o.o. zawiązywanej w tym trybie, a także do złożenia wniosku o jej wpis do Krajowego Rejestru Sądowego byłyby stosowane tylko kwalifikowany podpis elektroniczny i podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP.

Z RZĄDU

Rada Ministrów

16 maja - na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęte zostały dwa projekty nowelizujące ustawę o komornikach sądowych oraz ustawę o kosztach komorniczych. Pierwszy projekt utrzymuje zasadę wyłączności komorników sądowych jako jedynych (obok sądów) organów egzekucyjnych wykonujących orzeczenia wydane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Komornik nadal pozostanie funkcjonariuszem publicznym działającym przy określonym sądzie rejonowym, przy czym prezes tego sądu zwiększy swój nadzór nad wykonywaniem zawodu komornika. Będzie mógł np. złożyć wniosek o odwołanie komornika ze stanowiska, a nawet niezwłocznie odsunąć go od wykonywania czynności w przypadkach stwierdzenia szczególnie rażącego naruszenia prawa. W projekcie ustawy przyjęto, że komornik ma swoje czynności wykonywać osobiście. Odstąpiono od dotychczasowego przepisu pozwalającego na podejmowanie niektórych czynności egzekucyjnych przez aplikantów komorniczych. Ograniczono też uprawnienia asesorów komorniczych dotyczące prowadzonych postępowań, zwłaszcza w odniesieniu do czynności w terenie. Zmiany te mają zapewnić najwyższy standard czynności egzekucyjnych, które powierzono komornikom – nie zaś ich pracownikom.

Z drugiego projektu wynika natomiast, że koszty komornicze obejmują wydatki komornika sądowego w toku postępowania oraz opłaty komornicze (będą to opłaty egzekucyjne oraz opłaty za przeprowadzenie innego postępowania albo za dokonanie innych czynności). Zasadniczo chodzi o postępowania egzekucyjne oraz inne postępowania prowadzone przez komornika, np. w celu sporządzenia spisu inwentarza, a także inne czynności zlecone komornikowi, które nie mają charakteru czynności egzekucyjnych, np. doręczanie pism. Oznacza to, że utrzymano tradycyjny podział kosztów na opłaty i wydatki. tak jak dotychczas, komornikowi należy się zwrot wydatków poniesionych w toku postępowania lub w trakcie innych czynności (określonych w ustawie). W związku z tym wskazano zamknięty katalog wydatków ponoszonych przez komornika. Znajdą się w nim np. koszty uzyskiwania dokumentów lub informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania w sprawie oraz koszty doręczenia korespondencji – z wyjątkiem m.in. kosztów doręczenia stronom zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Nowym rozwiązaniem jest uznanie, że wydatków nie stanowią koszty związane z przekazywaniem środków pieniężnych, z wyjątkiem kosztów przekazów pocztowych oraz kosztów związanych z przekazywaniem środków pieniężnych za granicę. Pozostałe wydatki związane z przekazywaniem środków pieniężnych będą stanowić koszty prowadzonej działalności komorniczej i nie obciążą stron postępowania. Nowym rozwiązaniem jest także wprowadzenie regulacji dotyczących wynagradzania kuratora ustanowionego przez sąd.

Na tym samym posiedzeniu rząd przyjął także nowelizację Prawa prasowego. Z projektu wynika, że dziennikarz nie może odmówić osobie udzielającej informacji, autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi. Nadal autoryzacji nie będzie wymagała wypowiedź, która została opublikowana. Dodano natomiast przepis, zgodnie z którym dziennikarz nie będzie musiał uzyskiwać autoryzacji wypowiedzi wygłoszonej publicznie, np. podczas konferencji prasowej lub innego wystąpienia publicznego. Dziennikarz będzie musiał informować osobę udzielającą informacji o prawie do autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi. Osoba, która będzie chciała skorzystać z tego prawa, musi zgłosić dziennikarzowi żądanie autoryzacji wypowiedzi – niezwłocznie po jej udzieleniu.

16 maja br. rząd przyjął także dokument „Wspólna polityka rolna po 2020 r. – polskie priorytety”. - Dla Polski ważne jest, aby unijna polityka rolna po 2020 r. zapewniała równe warunki konkurencji na jednolitym rynku. Wsparcie udzielane rolnikom powinno być zgodne z traktatową zasadą równego traktowania obywateli Unii Europejskiej i nie powinno naruszać zasady niedyskryminacji między producentami wewnątrz UE. – czytamy w dokumencie.

Z ORGANIZACJI SAMORZĄDOWYCH

Związek Miast Polskich

16 i 17 maja - w Krakowie odbyło się posiedzenie Komisji Finansów ZMP. W jego trakcie zaprezentowana została m.in. autorska, opracowana przez samorząd Krakowa, metoda rozliczania kosztów zadań zleconych w administracji UM Krakowa. Prezentacje dotyczyły obliczania kosztów roboczo-godziny przy realizacji zadań zleconych, a także zasad księgowania kosztów tych zadań. Więcej na stronie internetowej http://zmp.poznan.pl/aktualnosci/z-posiedzenia-komisji-finansow-zmp.

Związek Powiatów Polskich

11 i 12 maja - w Kołobrzegu odbyło się XXII Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich. Obecni na tym wydarzeniu delegaci przyjęli 6 stanowisk w sprawach dotyczących samorządu powiatowego w sprawie:

• przyjęcia Karty Samorządności;

• roli samorządów powiatowych w systemie oświaty;

• możliwości realizacji zadania w zakresie orzekania o niepełnosprawności;

• finansowania ze środków Funduszu Pracy;

• opieki pielęgniarskiej w domach pomocy społecznej;

• roli powiatów w zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli.

Z treścią wszystkich stanowisk można zapoznać się na stronie internetowej: http://www.zpp.pl/wydarzenia/xxii-zgromadzenie-ogolne-zpp

Z PARLAMENTU

Sejm

11 maja - zakończyło się dwudniowe, 41 posiedzenie Sejmu. W jego trakcie posłowie uchwalili ostateczny tekst nowelizacji ustawy o ochronie przyrody wprowadzającej przepisy, które będą dawały możliwość weryfikacji, czy wycinka drzew oraz krzewów była przeprowadzona w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Zgodnie z nowelizacją wycinka ma podlegać zgłoszeniu, a sama nieruchomość nie będzie mogła być wykorzystana na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej przez okres pięciu lat od dokonania zgłoszenia. Ustawa trafi teraz do podpisu Prezydenta RP. Do podpisu Prezydenta RP Sejm skierował także nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Kodeksu pracy. Przewiduje ona, że każdy płatnik będzie miał indywidualny rachunek składkowy, na który będzie wpłacał wszystkie opłaty ZUS. Oznacza to, że będzie dokonywał tylko jednej wpłaty zamiast dotychczasowych trzech lub czterech. Zmiana ma dotyczyć prawie siedmiu mln płatników składek. Jedna wpłata do ZUS zastąpi dotychczasowe składki na: ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych.

Sejm rozpoczął też pracę nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 1494). Określa on nowe zasady przyjmowania cudzoziemców do wykonywania pracy sezonowej i krótkoterminowej w Polsce. Stwarza też podstawy do wymiany między urzędami danych dotyczących wykonywania pracy przez cudzoziemców.

Natomiast do Spraw Energii i Skarbu Państwa oraz Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa powrócił – ze zgłoszonymi w drugim czytaniu poprawkami – projekt nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (pierwotny druk nr 1480), który wdraża do polskiego prawa dyrektywę PE i Rady 2013/30/UE z 12 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa działalności związanej ze złożami ropy naftowej i gazu ziemnego na obszarach morskich.

Komisje Sejmu

11 maja - Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli „Klauzule społeczne w zamówieniach publicznych udzielanych przez administrację publiczną”. Stosowanie klauzul społecznych w zamówieniach publicznych jest ważnym elementem polityki społecznej w przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych i bezrobotnych. NIK wskazała na trudności i nieprawidłowości w stosowaniu klauzul społecznych w zamówieniach publicznych, stwierdzając przypadki nierzetelnego przygotowania zamówień i nieprzeprowadzanie analiz pod kątem racjonalności zastosowania klauzuli społecznej oraz oceny korzyści wynikających z zastosowania klauzul społecznych. W administracji rządowej klauzule stosowano najczęściej w zamówieniach na usługi i dostawy, a w jednostkach samorządu terytorialnego w zmówienia na roboty budowlane i odbiór odpadów komunalnych. NIK zwróciła uwagę na bardzo pozytywne przykłady w jednostkach samorządu terytorialnego, gdzie niektóre gminy od lat stosują klauzule społeczne w większości zamówień publicznych (np. gmina Brzeziny w województwie łódzkim).

Tego samego dnia połączone Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wysłuchały informacji Ministra Edukacji Narodowej pn.: „Monitorowanie wprowadzenia reformy edukacji. Informacja na temat sytuacji uczniów po wprowadzeniu nowej sieci szkół oraz wpływu nowej sieci szkół na finanse samorządów terytorialnych”. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe oraz ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe sieć szkół publicznych powinna być zorganizowana w taki sposób, aby umożliwić wszystkim obywatelom spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. Rozwiązania organizacyjne w zakresie przekształceń szkół zostały zaplanowane w taki sposób, aby władze samorządowe realizujące politykę oświatową państwa mogły zaplanować konieczne zmiany w sposób najbardziej odpowiedni dla danej gminy czy miasta, odpowiadający potrzebom mieszkańców, rodziców i uczniów. Dziecko realizujące obowiązek szkolny ma zagwarantowane miejsce w szkole obwodowej – o tym, czy dana szkoła jest dla ucznia szkołą obwodową decyduje miejsce zamieszkania ucznia. Za wyznaczenie obwodów i organizację sieci szkolnej są odpowiedzialne jednostki samorządu terytorialnego. Nowe podręczniki do nowej podstawy programowej przygotowane zostaną do końca czerwca 2017 r. Podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe uczniowie szkół podstawowych oraz klas gimnazjalnych otrzymają bezpłatnie w swoich szkołach. W dyskusji zwrócono uwagę na: niewielką liczbę dopuszczonych aktualnie do nauki podręczników (tylko 9 na 173 złożone wnioski), nieodpowiednio przygotowane budynki po gimnazjach dla rozpoczynających naukę siedmiolatków, brak funduszy dla jednostek samorządu terytorialnego na poprawę warunków w szkołach, sytuację nauczycieli i pracowników oświaty po wprowadzeniu reformy. Poseł Krystyna Szumilas (PO) zgłosiła wniosek o odrzucenie informacji MEN. Komisje w głosowaniu odrzuciły powyższy wniosek.

10 maja - Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych przeprowadziła dyskusję nad propozycją inicjatywy ustawodawczej Komisji w sprawie nowelizacji ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Intencją Komisji jest ustawowe uznanie języka wilamowskiego za język regionalny. Omawiany język używany jest obecnie przez niektórych mieszkańców miasteczka Wilamowice, należącego obecnie administracyjnie do powiatu bielskiego województwa śląskiego. Na jego powstanie podstawowy wpływ miało osiedlanie się w tych okolicach, już od XIII w., ludności pochodzącej z terenów Europy Północno-Zachodniej: Flandrii, Holandii, Fryzji, a nawet Anglii i Szkocji. Język Wilamowski był w powszechnym użyciu na omawianym terenie do lat 40. XX w. Obecnie widoczny jest wzrost zainteresowania tym językiem. Od roku jest on nauczany w miejscowym zespole szkół w ramach zajęć pozalekcyjnych, a także istnieje lektorat z tego języka na Uniwersytecie Warszawskim.

Z RZĄDU

Rada Ministrów

9 maja - na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęto projekt nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Opracowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa projekt wprowadza możliwość zawarcia – bez przetargu – umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste z osobami, które były użytkownikami wieczystymi tych nieruchomości, ale nie zdążyły zgłosić żądania o przedłużenie użytkowania wieczystego przed datą wygaśnięcia tego prawa. Ponadto przewiduje, że wygaśnięcie użytkowania wieczystego z powodu upływu terminu, na który było ustanowione, oznacza obowiązek zapłaty przez właściciela na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego wynagrodzenia za budynki postawione na nieruchomości. Nieruchomość może zostać wówczas sprzedana lub oddana w użytkowanie wieczyste wyłącznie w przetargu, a osobie która ją dotychczas użytkowała wieczyście nie przysługuje pierwszeństwo w jej nabyciu. W projekcie jednoznacznie rozstrzygnięto, że w sytuacji zrzeczenia prawa użytkowania wieczystego prawo to wygasa. A także przewidziano zwolnienie użytkowników wieczystych zawierających kolejną umowę użytkowania wieczystego tej samej nieruchomości z obowiązku wniesienia tzw. opłaty pierwszej.

Projekt przywraca też definicję pojęć „pośrednictwa w obrocie nieruchomościami” oraz „zarządzania nieruchomościami”. A także definiuje pojęcia „pośrednik w obrocie nieruchomościami” oraz „zarządca nieruchomości”. Pośrednikiem lub zarządcą powinna być osoba, która realizuje czynności zawodowe odpłatnie, w sposób zorganizowany, ciągły i powtarzalny. Dlatego w projekcie przyjęto, że pośrednikiem lub zarządcą nieruchomości będzie mógł być wyłącznie przedsiębiorca. Natomiast faktyczne czynności zawodowe będą mogły wykonywać osoby fizyczne na podstawie umowy łączącej je z przedsiębiorcą. Dzięki temu ograniczone zostanie ryzyko, że pośrednictwem lub zarządzaniem będą zajmować się przypadkowe osoby. Projekt zobowiązuje też rzeczoznawcę majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami oraz zarządcę nieruchomości do dołączania do operatu szacunkowego lub do umowy o sporządzenie wyceny nieruchomości, umowy pośrednictwa lub umowy o zarządzanie nieruchomością – kopii dokumentu ubezpieczenia OC (polisy).

Kolejnym, zaakceptowanym na tym posiedzeniu rządu projektem była nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw, również przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa. Zaproponowane rozwiązania mają wyeliminować bariery w ubieganiu się o finansowanie zwrotne w ramach rządowego programu popierania budownictwa czynszowego. M.in. przez rezygnację z wymogu, aby w umowie między kredytobiorcą a gminą, wskazana była minimalna liczba lokali mieszkalnych, których najemcami będą osoby wychowujące przynajmniej jedno własne lub przysposobione dziecko, na poziomie nie mniejszym niż 50 proc. wszystkich lokali. Ponadto, aby ułatwić montaż finansowy przedsięwzięcia realizowanego w ramach programu społecznego budownictwa czynszowego, podwyższono z 25 do 30 proc. maksymalny poziom kwoty partycypacji najemcy w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Podwyższono także limity dochodowe uprawniające do najmu lokalu mieszkalnego, w sytuacji gdy z jego budową było związane zawarcie umowy partycypacji, przewidującej udział osoby partycypującej w kosztach przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlanego na poziomie nie niższym niż 10 proc.