Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 3 września 2013 r. sygn. akt I OPS 2/13

ORZECZNICTWO - SAS 10 / 2013

„Na pozostawienie podania bez rozpoznania (art. 64 § 2 k.p.a.) przysługuje skarga na bezczynność organu, stosownie do art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).”

Uchwała została podjęta na tle rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczących tego, czy strona celem obrony własnego interesu prawnego, naruszonego pozostawieniem podania bez rozpoznania powinna podjąć obronę przed bezczynnością organu administracji publicznej, składając zażalenie do organu wyższego stopnia (art. 37 § 1 k.p.a.), a następnie w razie nieuwzględnienia zażalenia, skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a., czy też powinna wnieść skargę do sądu administracyjnego na akt lub czynność, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

NSA podkreślił, że jakkolwiek pozostawienie podania bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 k.p.a. następuje w drodze czynności materialno-technicznej, o podjęciu której należy powiadomić wnoszącego podanie na piśmie, to jednak nie jest to czynność w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., ponieważ nie spełnia kryteriów określonych w tym przepisie.
NSA podkreślił, że akty lub czynności wskazane w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. to akty lub czynności, które:

  • mają charakter władczy, chociaż nie mają charakteru decyzji lub postanowienia, te bowiem są zaskarżalne na podstawie art. 3 § 2 pkt 1–3 p.p.s.a.;
  • są podejmowane w sprawach indywidualnych;
  • mają charakter publicznoprawny, ponieważ tylko w tym zakresie działalność administracji została poddana kontroli sądów administracyjnych;
  • dotyczą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisu prawa, co oznacza, że musi istnieć ścisły i bezpośredni związek między działaniem (zaniechaniem określonego działania) organu administracji a możliwością realizacji uprawnienia (obowiązku) wynikającego z przepisu prawa przez podmiot niepowiązany organizacyjnie z organem wydającym dany akt lub podejmującym daną czynność.

W związku z powyższym podania bez rozpoznania w trybie art. 64 § 2 k.p.a. nie można uznać za akt lub czynność wymienioną w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., ponieważ nie jest spełnione kryterium, że dotyczy to uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. 

Sąd wskazał także, że wszczęcie postępowania administracyjnego następuje również na skutek wniesienia podania nieczyniącego zadość wymaganiom ustalonym w przepisach prawa. Organ podejmujący taką czynność określa w sposób jednoznaczny, że nie będzie prowadził postępowania i nie wyda żądanego rozstrzygnięcia. Dlatego w takim przypadku, gdy pozostawienie bez rozpoznania nie było prawidłowe, stronie służy skarga na bezczynność.

 

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa