Czy można żądać w trybie dostępu
do informacji publicznej akt śledztwa?

ORZECZNICTWO - SAS 2 / 2014

Uchwała NSA z dnia 9 grudnia 2013 r. sygn. akt I OPS 7/13 „Żądanie udostępnienia przez prokuratora akt sprawy jako zbioru materiałów zakończonego postępowania przygotowawczego nie jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, o którym mowa w art. 10 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.).”

W uzasadnieniu uchwały NSA stwierdził, że żądanie udostępnienia akt sprawy jako całości, także akt zakończonego postępowania przygotowawczego, nie jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, ale żądaniem udostępnienia określonego zbioru materiałów. Nie wskazuje on na informacje publiczne, których udostępnienia domaga się wnioskodawca. Podkreślił, że prawo do informacji dotyczy informacji o sprawie publicznej, a nie udostępnienia zbioru materiałów jako takich. Wniosek taki nie może zatem, być załatwiony w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ocenie NSA za taką interpretacją przemawiają też konstytucyjne zasady zawarte w art. 30 , 32 ust.1 i art. 47 Konstytucji oraz treść art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie naruszają bowiem przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Przepisami takimi są np. art. 73-74 k.p.a., 156 i 321 k.p.k., §94 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38 , poz. 249 ze zm.), art. 525 k.p.c. , czy też art. 12a § 2 p.p.s.a.


Zgodnie z art. 73 § 1 k.p.a. strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Organ administracji publicznej może odmówić umożliwienia stronie dostępu do akt lub ich części i na odmowę taką, wydaną w formie postanowienia, służy stronie zażalenie. Analogiczne unormowania zawarte są w ww. przepisach.

NSA zwrócił uwagę, że art. 156 § 1 5 i 5a k.p.k. oraz art. 525 k.p.c. i §94 regulaminu sądowego w stosunku do wszystkich, a nie tylko wobec stron postępowania, w odniesieniu do tych dokumentów, które są informacją publiczną i znajdują się w aktach sądowych spraw cywilnych, karnych i aktach trwającego postępowania przygotowawczego są przepisami szczególnymi, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej i ta ustawa nie ma do nich zastosowania. Zdaniem NSA uznanie, że strona postępowania uzyskuje dostęp do akt na innych zasadach, bardziej sformalizowanych, niż osoby działające w oparciu o art. 10 ustawy o dostępie do informacji publicznej, byłoby naruszeniem zasady równości zawartej w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.


 

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa