Nieważność uchwały w sprawie planu miejscowego

AKTUALNOŚCI / ORZECZNICTWO - SAS 1/2018

Wyrok Wsa w Lublinie z 21 września 2017 r., sygn. akt II SA/Lu 429/17

Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uchwała w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest nieważna w przypadku istotnego naruszenia zasad sporządzania planu miejscowego lub istotnego naruszenia trybu jego sporządzenia bądź naruszenia właściwości organów w tym zakresie. Pojęcie zasad sporządzania planu wiąże się z merytorycznymi wartościami i wymogami kształtowania polityki przestrzennej. Należy do nich również zgodność planu z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Brak tej zgodności oznacza, że w sposób istotny naruszono zasady sporządzania planu.

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jest aktem polityki wewnętrznej gminy, w którym z jednej strony określa się uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy (m.in. geograficzne, demograficzne, przyrodnicze, ekonomiczne), a z drugiej strony określa długofalową politykę przestrzenną gminy. Studium jest przy tym aktem o charakterze ogólnym, wyznacza podstawowy zarys, czy kierunki zagospodarowania gminy, natomiast uszczegółowienie zasad zagospodarowania terenów następuje w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Studium pełni przez to też funkcję koordynującą ustalenia przyszłych planów miejscowych.
W orzecznictwie zwraca się uwagę, że chociaż studium nie jest aktem prawa miejscowego (art. 9 ust. 5 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1073 ze. zm., dalej: u.p.z.p.), to jego ustalenia są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych, co wprost wynika z art. 9 ust. 4 (tak NSA w wyroku z 12 czerwca 2014 r., sygn. akt II OSK 66/13 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych ).
Postanowienia studium dotyczące zagospodarowania terenów gminy powinny wyznaczać konkretne dyrektywy na przyszłość, nie mogą natomiast regulować kwestii szczegółowych zastrzeżonych przez ustawodawcę dla miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (wyroki NSA: z 28 kwietnia 2010 r., sygn. akt II OSK 350/10; z 19 marca 2008 r., sygn. akt II OSK 751/07 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych ). O ile zatem ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinny być – w myśl regulacji art. 15 ust. 2 i art. 16 ust. 1 u.p.z.p. – w miarę szczegółowe, o tyle treść studium, aktu kreującego politykę przestrzenną gminy, powinna być formułowana w sposób bardziej ogólny.
W orzecznictwie zwraca się uwagę, że stopień związania planu ustaleniami studium zależy przede wszystkim od treści konkretnych postanowień studium, przy czym punktem wyjścia dla dokonania powyższej oceny jest zawsze określenie przedmiotu i sposobu ujęcia ustaleń studium. Zgodność ta nie może być rozumiana ogólnie i nie może oznaczać wyłącznie spójności ze studium, lecz jest to stopień związania znacznie silniejszy niż spójność, bądź niesprzeczność. Wynika to wprost z orzeczeń NSA (wyrok z 23 czerwca 2014 r., sygn. akt II OSK 3154/13 oraz wyrok z 12 czerwca 2014 r. sygn. akt II OSK 66/13 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Stan taki będzie miał miejsce, gdy plan miejscowy dokona sprecyzowania ustaleń dokonanych w studium lub na podstawie przyznanego gminie władztwa planistycznego unormuje stany nieujęte w studium, nie powodując przy tym uszczerbku dla realizacji na terenie objętym planem funkcji przewidzianej w studium (por. wyroki NSA: z 17 czerwca 2015 r., sygn. akt II OSK 2769/13; z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II OSK 2460/12; z 3 lipca 2014 r., sygn. akt II OSK 240/13 opubl. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Należy mieć przy tym na uwadze, że z natury rzeczy plan cechuje większa szczegółowość niż studium, może on konkretyzować jego ustalenia, a także operuje rysunkiem (mapą) o zupełnie innej skali, co często nie pozwala na proste porównanie obu dokumentów. Dlatego kategoria ustawowa „zgodności” studium i planu traktuje się elastycznie i analizuje zawsze dla konkretnego studium i konkretnego planu.

oprac. Jakub Gortyński

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa