Rada gminy może zezwolić na picie alkoholu w określonych miejscach publicznych

FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU - SAS 2 / 2023

Rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, jeżeli uzna, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2022 r., sygn. akt II GSK 1141/19, który ostatecznie oddalił skargę prokuratora na uchwałę rady miasta w sprawie ustalenia na terenie miasta odstępstwa od zakazu spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych.
Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie ustalenia na terenie miasta odstępstwa od zakazu spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych. W § 1 uchwały postanowiono, że na terenie miasta wprowadza się odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, w których zawartość alkoholu nie przekracza 12% na bulwarze. Uchwałę tą zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego prokurator. Zarzucił, że uchwała w sposób istotny narusza przepisy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi poprzez wprowadzenie, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwa od zakazu spożywania napojów alkoholowych, błędnie uznając, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi, o której mowa w art. 2 ust. 1 ustawy i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego.
WSA w Szczecinie skargę prokuratora oddalił. W wyroku z 13 czerwca 2019 r. (sygn. akt II SA/Sz 340/19) WSA w Szczecinie wskazał, że kontrola aktu prawa miejscowego pod kątem zgodności z prawem następuje na dzień jego uchwalenia. W związku z tym postawiony przez prokuratora zarzut błędnego uznania przez radę konsekwencji podjęcia uchwały, w odniesieniu do bezpieczeństwa i porządku publicznego, przede wszystkim winien odnosić się do momentu podejmowania przez radę uchwały i wykazania, że już wówczas istniały przesłanki pozwalające jednoznacznie stwierdzić, że uchwalenie kwestionowanego aktu prawa miejscowego będzie skutkowało zakłóceniem bezpieczeństwa i porządku publicznego. W ocenie WSA w Szczecinie prokurator takich argumentów nie przedstawił. Przedstawił jedynie wykaz policyjnych interwencji po wejściu w życie uchwały i na obszarze jej obowiązywania, z którego wynikało, że liczba interwencji po wejściu w życie uchwały zezwalającej na spożywanie alkoholu nie wzrosła w sposób znaczący (3 interwencje więcej) w stosunku do analogicznego okresu, kiedy to na danym obszarze zakaz spożywania alkoholu jeszcze obowiązywał. W konsekwencji tych ustaleń WSA skargę prokuratora oddalił.
Wyrok WSA w Szczecinie podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając wniesioną przez prokuratora skargę kasacyjną.
NSA wskazał w uzasadnieniu swojego wyroku, że uchwala rady miasta podjęta została na podstawie art. 14 ust. 2b ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, jeżeli uzna, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi, o której mowa w art. 2 ust. 1, i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego. „Jeżeli z przywołanego przepisu prawa wynika, że rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, jeżeli uzna, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi, o której mowa w art. 2 ust. 1, i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego, to w sytuacji zarzucania niewłaściwego zastosowania tego przepisu – jako wzorca kontroli zgodności z prawem zaskarżonej uchwały przez jego niewłaściwe zastosowanie – należałoby oczekiwać wykazania braku zaktualizowania się przesłanek (jednej z przesłanek) podjęcia uchwały, o której w nim mowa.” – wskazał w uzasadnieniu NSA. W ocenie składu orzekającego NSA prokurator tego nie uczynił. W szczególności prokurator w żaden sposób nie wykazał, że kontrola legalności została w jakikolwiek sposób przeprowadzona, a jak przypomniał NSA „kontrola uchwał organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego nie jest dokonywana z punktu widzenia oceny odnośnie do celowości lub zasadności ich podjęcia, lecz ich zgodności z prawem, zaś podstawę stwierdzenia ich nieważności uzasadnia – może uzasadniać – istotne naruszenie prawa”.
NSA wskazał ponadto, że niepożądane skutki obowiązywania wymienionej uchwały (tzw. skutki uboczne), gdyby miały wystąpić, mogą być usunięte poprzez podjęcie przez organ stanowiący (radę miasta) stosownej interwencji prawodawczej. Jednocześnie samo ich zaistnienie (czy też ryzyko ich zaistnienia) nie może jeszcze samo w sobie prowadzić do wniosku o braku zgodności z prawem uchwały takiej, jak stanowiąca przedmiot kontroli w rozpatrywanej sprawie, i to w stopniu uzasadniającym stwierdzenie jej nieważności.

oprac. Jakub Gortyński

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa