Uchwała Sądu Najwyższego istotna dla ochrony
interesów gmin posiadających spółki komunalne
AKTUALNOŚCI | ORZECZNICTWO - SAS 3 / 2022
W dniu 13 kwietnia 2022r., za sygn. III CZP 54/22, Sąd Najwyższy, w składzie 3 sędziów, odpowiadając na pytanie:
„Czy w sprawie o rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zawiązanej przez kilka gmin dla realizowania celu, polegającego na zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, istnieje pomiędzy spółką i tymi gminami bierne współuczestnictwo konieczne, gdy z uwagi na postawę poszczególnych wspólników (gmin) w sprawach istotnych dla funkcjonowania spółki, wspólnicy nie mogą realizować przysługujących im praw korporacyjnych, co może usprawiedliwiać żądanie rozwiązania spółki?”
PODJĄŁ UCHWAŁĘ O TREŚCI:
„W sprawie o rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
zawiązanej przez kilka gmin dla realizowania celu, polegającego na zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, nie istnieje między spółką a tymi gminami współuczestnictwo bierne konieczne; ochronę interesu gminy jako wspólnika zabezpiecza możliwość zgłoszenia interwencji ubocznej.”
KOMENTARZ PRAWNIKA:
Pomimo, że uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2022 r. została podjęta w zakresie odpowiedzi na pytanie dotyczące występowania współuczestnictwa biernego, koniecznego w sprawie o rozwiązanie spółki z o.o., zawiązanej przez kilka gmin dla realizowania celu, polegającego na zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, tym niemniej wydaje się, że uchwała ta znajduje zastosowanie we wszystkich sprawach dotyczących spraw o rozwiązanie spółki z o.o., zawiązanej przez kilka gmin dla realizowania celu polegającego na zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców również innych, niż zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, które służą zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców.
Z uwagi na okoliczność, iż w chwili przekazywania publikacji do druku brak jest jeszcze uzasadnienia omawianej uchwały, nie ma możliwości przytoczenia argumentów, które Sąd Najwyższy wskazał dla jej uzasadnienia.
Zauważyć zatem należy, że współuczestnictwo bierne konieczne występuje w procesie cywilnym „Współuczestnictwo konieczne jest kwalifikowaną formą współuczestnictwa materialnego. Artykuł 72 § 2 definiuje jedynie współuczestnictwo konieczne po stronie pozwanej. Z art. 195 wynika jednak, że współuczestnictwo to może mieć również charakter bierny. Współuczestnictwo konieczne zachodzi wówczas, gdy po stronie procesowej musi występować kilka podmiotów łącznie, ponieważ łącznie przysługuje im legitymacja procesowa i odmienne ukształtowanie stosunku procesowego nie jest dopuszczalne.” (por. – Manowska Małgorzata (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-477(16). (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-477(16), wyd. IV).
Interwencja uboczna również występuje w procesie cywilnym. Mamy z nią do czynienia wtedy, gdy „Na podstawie przepisu art. 76 dopuszczalne jest wniesienie w procesie cywilnym interwencji ubocznej. Polega ona na zgłoszeniu się do udziału w sprawie podmiotu, który ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, tj. albo powoda, albo pozwanego.” (por. – Piaskowska Olga Maria (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz).
Z powyższego wynika, że w przypadku spraw o rozwiązanie spółki z o.o., zawiązanej przez kilka gmin dla realizowania celu, polegającego na zaspokajaniu potrzeb ich mieszkańców w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzaniu ścieków, nie jest konieczne występowanie, po stronie pozwanego, łącznie wszystkich gmin, które zawiązały taką spółkę. Z omawianej uchwały wynika, każda gmina może odrębnie wystąpić w procesie jako interwenient uboczny. Z praktycznego punku widzenia stanowi to znaczne ułatwienie. Gminy nie muszą bowiem występować niejako „przymusowo” jako współpozwane, a każda gmina może odrębnie i indywidualnie w takim postępowaniu bronić swoich interesów jako interwenient uboczny. Sąd Najwyższy ocenił bowiem, że występowanie w omawianym postępowaniu gmin jako interwenientów ubocznych, w wystarczającym stopniu zabezpiecza ochronę interesów gminy jako wspólników wyżej wskazanej spółki.
Adrianna Elżbieta Grzymska-Truksa
radca prawny
Źródło: http://www.sn.pl/orzecznictwo/SitePages/Najnowsze_orzeczenia.aspx?ItemSID=1674-301f4741-66aa-4980-b9fa-873e90506a11&ListName=Zagadnienia_prawne
