Audyt PPK w jednostce sektora finansów publicznych

ANALIZY SAMORZĄDOWE - DODATEK BIULETYN SAMORZĄDOWCA 5/2022 

Jednostki sektora finansów publicznych, jako podmioty zatrudniające, są zobowiązane prowadzić Pracownicze Plany Kapitałowe. Jako forma oszczędzania PPK mają charakter obowiązkowy dla podmiotów zatrudniających i dobrowolny dla uczestników.

Za każdą osobę, która przystąpi do PPK, podmiot zatrudniający ma obowiązek pobierać i przekazywać 2% jej wynagrodzenia do instytucji finansowej wraz z własną wpłatą w wysokości 1,5% jej wynagrodzenia. Prawo do oszczędzania w PPK ma każdy zatrudniony, podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z faktu posiadania statusu pracownika czy zleceniobiorcy. Po spełnieniu określonych warunków każdy uczestnik PPK nabywa prawo do wpłaty powitalnej (250 zł) i dopłaty rocznej (240 zł). Jednak, aby PPK mógł funkcjonować, a uczestnicy gromadzić oszczędności, podmiot zatrudniający musi wykonywać określone czynności.

UDOKUMENTOWANIE WDROŻENIA PPK

Z perspektywy podmiotu zatrudniającego kluczowe jest, aby w odpowiednim terminie zawarł umowę o zarządzanie PPK, gdyż za samo nieterminowe wdrożenie PPK ustawodawca przewidział sankcję w postaci grzywny. Warto zatem, aby audyt PPK objął swoim zasięgiem okoliczności wdrożenia PPK w danym podmiocie zatrudniającym.

UPRAWNIENIA OSÓB ZATRUDNIONYCH

Uprawnienia pracowników w obszarze PPK wynikają z samego statusu osoby zatrudnionej oraz stosowania przepisów ustawy o PPK do danego podmiotu zatrudniającego. Zatem, jeśli pracodawca lub zleceniodawca ma status podmiotu zatrudniającego w myśl przepisów ustawy o PPK, obowiązany jest dla swoich zatrudnionych, którzy pozostali w PPK, dokonywać stosownych wpłat do instytucji finansowej. Co ważne, środki w części finansowanej przez podmiot zatrudniający stanowią przychód uczestnika PPK, zatem audyt PPK powinien obejmować także aspekty podatkowe.

NALEŻNE WPŁATY

O ile podmiot zatrudniający nie ponosi odpowiedzialności za wyniki instytucji finansowej ani za indywidualne decyzje uczestników PPK, o tyle odpowiada za nieprawidłowe naliczanie wpłat do PPK. Jeśli uczestnik PPK nie otrzyma wpłat do programu albo otrzyma wpłaty w niewłaściwej wysokości, ma prawo domagać się należnych mu środków. Warto zatem zabezpieczyć pozycję podmiotu zatrudniającego, poprzez okresowe przeglądy funkcjonowania PPK, tak by zawczasu wykryć ewentualne nieprawidłowości bądź przygotować się na zaspokojenie roszczeń osób zatrudnionych. Do zakresu roszczeń z obszaru PPK mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego, dotyczące zapłaty odsetek za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego przez dłużnika. Gdy wpłaty do PPK nie zostały przekazane do instytucji finansowej w terminie, należy naliczyć odsetki od wysokości nieprzekazanych wpłat do PPK. W całości musi je sfinansować podmiot zatrudniający, co może wiązać się z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Roszczenia z tytułu wpłat ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym wpłaty stały się wymagalne. Oznacza to, że jeśli uczestnik PPK nie zgłosi podmiotowi zatrudniającemu roszczenia w ciągu 5 lat od chwili wymagalności, środki te przedawniają się bez możliwości ich dochodzenia.

PRZECHOWYWANIE DOKUMENTACJI

Ustawodawca wprowadził sankcję karną w postaci grzywny od 1000 zł do 1 000 000 zł za nieprowadzenie dokumentacji dotyczącej wpłat do PPK. Dlatego jednym z zadań podmiotów zatrudniających jest prawidłowe zidentyfikowanie, jakie dokumenty powinny być w danym podmiocie gromadzone i przechowywane. Należy zatem zadbać, aby audyt PPK przeprowadzony w jednostce sektora finansów publicznych obejmował nie tylko dokumentację wdrożeniową PPK, ale także prawidłowe udokumentowanie innych zdarzeń dotyczących planu kapitałowego.

dr Antoni Kolek
prezes Instytutu Emerytalnego

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa