Podatek od nieruchomości – opodatkowanie elektrowni wiatrowych w 2017 i 2018 r.

ORZECZNICTWO I ROZSTRZYGNIĘCIA NADZORCZE DLA SAMORZĄDÓW - SAS 6/2018

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 października 2018 r., sygn. akt II FSK 2983/17

W roku 2017 opodatkowaniu podlegać powinna cała elektrownia wiatrowa nie zaś tylko jej część budowlana.

Spółka posiadająca elektrownię wiatrową wystąpiła do wójta o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej dotyczącej opodatkowania elektrowni wiatrowych w 2017 r. We wniosku wskazywała, że posiada cztery takie elektrownie. Każda z nich składa się z zespołu elementów konstrukcyjnych tj. turbiny wiatrowej, wieży, wyposażenia wieży i fundamentu. Spółka we wniosku zapytywała, czy wejście w życie (od 1 stycznia 2017 r.) art. 9 ustawy z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2016 r. poz. 961), wprowadzającego zmiany do ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2016 r. poz. 290), w szczególności w zakresie definicji budowli, oraz wejście w życie przepisów ustawy o inwestycjach, powodują zmiany w podstawie opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych i w konsekwencji w wysokości opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych wnioskodawcy?
Przypomnijmy, że ustawą o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych ustawodawca znowelizował przepisy ustawy Prawo budowlane. W efekcie tej nowelizacji od początku 2017 r. (w przeciwieństwie do stanu prawnego obowiązującego w roku 2016) definicja budowli zawarta w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego nie odnosiła się wprost do elektrowni wiatrowych. Katalog budowli obejmował osobno wolno stojące urządzenia techniczne i części budowlane urządzeń technicznych wskazanych z nazwy. Elektrownie wiatrowe przed 1 stycznia 2017 r. należały do tej drugiej kategorii. Z początkiem stycznia 2017 r. m.in. usunięto elektrownie wiatrowe z katalogu urządzeń technicznych, których jedynie części budowlane stanowią budowlę. Powstały więc wątpliwości, czy ustawodawca od stycznia 2017 r. świadomie zdecydował o opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowej jako całości.
W ocenie wójta wprowadzone przez ustawodawcę zmiany miały taki skutek, że w 2017 r. opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości podlegały nie tylko elementy budowlane elektrowni wiatrowej, ale także inne jej elementy (m.in. turbiny). W uzasadnieniu swojego stanowiska wójt powołał się na odpowiedź na interpelację nr 4207 podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa z 8 lipca 2016 r., gdzie wskazano, że elektrownia wiatrowa w całości stanowi obiekt budowlany (budowlę), co potwierdza zarówno aktualna definicja budowli zawarta w ustawie Prawo budowlane, jak i załącznik nr XXIX do tej ustawy, który mówi, że elektrownia wiatrowa w całości jest obiektem budowlanym.
Stanowisko wójta potwierdził wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z
20 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Bd 487/17.
Wyrok ten utrzymał w mocy Naczelny Sąd Administracyjny, do którego trafiła skarga kasacyjna spółki.
W uzasadnieniu swojego orzeczenia NSA wskazał, że w stanie prawnym obowiązującym do 16 lipca 2016 r., zgodnie z art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, przez budowlę należało rozumieć każdy obiekt budowlany, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Podkreślenia wymaga, że przepis art. 3 pkt 3 u.p.b. wyraźnie wskazywał, że za budowlę należy uważać także części budowlane urządzeń technicznych, m.in. elektrowni wiatrowych oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Stan prawny w tym względzie uległ zmianie w związku z wejściem w życie ustawy z 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Ustawa ta zawiera definicję elektrowni wiatrowej. W myśl art. 2 pkt 1 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych elektrownia wiatrowa oznacza budowlę w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, składającą się co najmniej z fundamentu, wieży oraz elementów technicznych, o mocy większej niż moc mikroinstalacji, w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. poz. 478 i 2365). Natomiast elementy techniczne to wirnik z zespołem łopat, zespół przeniesienia napędu, generator prądotwórczy, układy sterowania i zespół gondoli wraz z mocowaniem i mechanizmem obrotu (art. 2 pkt 2 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych).
Poza tym w ustawie dokonano zmiany treści wyliczenia budowli zawartego w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego. Przepis ten obecnie stanowi, że przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: „obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty (...), a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową”. Zmiana polega więc na usunięciu zwrotu „elektrowni wiatrowych” z fragmentu, który brzmiał: „a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń)”.
Następną zmianą jest dodanie pkt 5b w art. 82 ust. 3 prawo budowlane., w którym to przepisie użyto zwrotu “elektrowni wiatrowych”, odsyłając w zakresie jego rozumienia do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Jednocześnie w załączniku do prawa budowlanego, określającego kategorie obiektów budowlanych, dodano kategorię XXIX – wolno stojące kominy i maszty oraz elektrownie wiatrowe.
Nadto w art. 17 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych postanowiono, że „od dnia wejścia w życie ustawy do 31 grudnia 2016 r. podatek od nieruchomości dotyczący elektrowni wiatrowej ustala się i pobiera zgodnie z przepisami obowiązującymi przed wejściem w życie ustawy”. Ustawa ta weszła w życie 16 lipca 2016 r.
W konsekwencji NSA uznał, że od 1 stycznia 2017 r. podstawa opodatkowania elektrowni wiatrowych się zmieniła.
Na marginesie zaznaczyć trzeba, że wyrok ten ma istotne znaczenie dla podatku od nieruchomości od elektrowni wiatrowych uiszczanego za 2017 r. W 2018 r. ustawodawca dokonał w omawianym zakresie kolejnej zmiany, przywracając – z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2018 r., zasady opodatkowania elektrowni wiatrowych obowiązujące przed 1 stycznia 2017 r., wedle których elektrownie wiatrowe podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości) wyłącznie w zakresie części budowlanych.

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa