Program „Rozwój lokalny” – nowe możliwości dla miast

DODATEK BIULETYN SAMORZĄDOWCA / ZE ZWIĄZKU MIAST POLSKICH - SAS 3 / 2019

W Krakowie, Poznaniu i Gdańsku odbyły się spotkania informacyjne, zorganizowane przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju oraz Związek Miast Polskich. Dotyczyły nowego Programu „Rozwój lokalny”, finansowanego ze środków z funduszy norweskich i EOG.

Zgodnie z diagnozą SOR – istotą problemów rozwojowych miast średnich i małych jest powolna utrata przez nie funkcji ekonomicznych i społecznych – jako centrów usług i rozwoju dla mieszkańców miast i terenów wiejskich w ich otoczeniu – na skutek zewnętrznych systemowych zmian. To m.in. efekt upadku bazy gospodarczej w tych miastach, osłabienia więzi społecznych, zmian kulturowych, a także zmian struktury demograficznej i depopulacji na terenach poza głównymi centrami rozwoju. Nierównowagę pogłębia ponadto suburbanizacja wokół największych oraz średnich miast.
Konsekwencja tych zjawisk dla lokalnych społeczności są m.in. zmiany popytu na usługi i infrastrukturę, zmiany kosztów jednostkowych dostarczania usług, dalsze niekorzystne zmiany potencjału gospodarczego, utrata atrakcyjności osiedleńczej dla osób młodych, a w dłuższej perspektywie możliwy kryzys finansów miasta (relacja dochodów bieżących do wydatków bieżących). Już dziś miasta mają coraz większe problemy z finansowaniem usług, które muszą świadczyć.
– To kryzys strukturalny całej Europy. Z podobnymi problemami mierzy się większość europejskich miast - mówił podczas spotkań informacyjnych Janusz Szewczuk, doradca strategiczny w programie. – Związek Miast Polskich wspólnie z miastami chce dzięki Programowi „Rozwój lokalny” podjąć próbę odwrócenia obecnej ścieżki rozwojowej polskich miast.
– Program ten jest idealny dla miast, które przeżywają problemy i szukają rozwiązań tych problemów – mówił do przedstawicieli miast Ryszard Grobelny, doradca strategiczny w programie, były prezydent Poznania i prezes ZMP. – Warto pamiętać, że celem Ministerstwa jest pokazanie, że miastom warto pomagać, bo efekt podjętych tu działań będzie działał na dłużej. Inaczej mówiąc: jeżeli dziś ministerstwo pomoże miastom, to za jakiś czas miasta same będą potrafiły rozwiązywać swoje problemy.

Związek Miast Polskich w ramach tego Programu będzie realizował w latach 2019-2024 największy w Polsce projekt szkoleniowo-doradczy dla samorządów małych i średnich miast pod nazwą „Budowanie potencjału instytucjonalnego średnich i małych miast w Polsce na rzecz wdrażania skutecznych lokalnych polityki rozwoju”.

BUDŻET

Budżet Programu „Rozwój lokalny” w części grantowej administrowanej przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju wynosi 102 mln euro. Środki te będą przeznaczone na projekty rozwojowe dla miast.
Lider programu – Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju – realizuje ten program z partnerami – Związkiem Miast Polskich, Norweskim Związkiem Władz Regionalnych i Lokalnych, Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i Instytutem Rozwoju Miast i Regionów.

DO KOGO ADRESOWANY

Program „Rozwój Lokalny” jest adresowany do małych i średnich miast, wyłonionych przez Polską Akademię Nauk jako ośrodki z najtrudniejszą sytuacją społeczno-gospodarczą w kraju. Ma stanowić odpowiedź na najważniejsze wyzwania, z jakimi borykają się te miasta, takie jak wdrażanie standardów dostępności czy wspieranie przedsiębiorczości i lokalnej gospodarki.

CEL PROGRAMU

Celem programu jest zwiększanie poziomu jakości życia mieszkańców naszego kraju i promowanie dobrych praktyk. MIiR liczy, że korzyści nie będą wynikały tylko z zainwestowanych funduszy, ale też ze zmiany sposobu zarządzania, dzięki wypracowaniu narzędzi i rozwiązań, które będą rozpowszechniane wśród wszystkich samorządów. Tym samym program „Rozwój lokalny” i wdrażane w jego ramach projekty będą stanowiły model rozwoju dla miast małych i średnich.

NA CZYM POLEGA?

Planowany konkurs będzie polegał na wdrożeniu w miastach ok. 15 kompleksowych, zintegrowanych horyzontalnych projektów rozwojowych o wartości 3-10 mln euro każdy. Mogą to być realizacje infrastrukturalne i miękkie, w tym działania na rzecz wzmacniania czy podnoszenia zdolności administracji lokalnej, służące realizacji długookresowych celów rozwojowych miasta. Projekty muszą odnosić się do wymiarów: środowiskowego, społecznego, gospodarczego oraz instytucjonalnego.

Oczekuje się, że projekt ten pozwoli:

  • miastom uczestniczącym w projekcie zbudować nową ścieżkę rozwoju – opartą o pełne wykorzystanie wewnętrznych zasobów;
  • ogółowi samorządów skorzystać z doświadczeń pełnej integracji lokalnych działań rozwojowych (między sektorami w obrębie administracji samorządowej, między sektorem publicznym, prywatnym i społecznym, oraz między samorządami w obszarach funkcjonalnych miast);
  • Ministerstwu Inwestycji i Rozwoju przygotować skuteczną interwencję na szerszą skalę (rola projektu pilotażowego) i poprzez kształtowanie uwarunkowań prawnych wspierać własny potencjał miast w rozwiązywaniu lokalnych problemów rozwoju.

6 maja br. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju uruchomiło nabór wniosków (tzw. zarysów projektów) do programu „Rozwój lokalny”. Będzie on trwał do 22 lipca 2019 r. do godziny 16:15.

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa