Uchwała dot. zwolnienia z podatku od nieruchomości budynków, zajętych przez uchodźców z Ukrainy, narusza przepisy

ROZSTRZYGNIĘCIA NADZORCZE REGIONALNYCH IZB OBRACHUNKOWYCH - 5/2022

Uchwała Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku z dnia 23 maja 2022 r., nr 10/170/2022

Zakaz ustanawiania przez rady gmin zwolnień o charakterze podmiotowym oznacza, że zwolnienie wprowadzone na podstawie upoważnienia zawartego w art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych może dotyczyć wyłącznie przedmiotów, wykorzystywanych do różnego rodzajów działalności.

Tak wynika z uchwały RIO w Białymstoku, stwierdzającej nieważność uchwały rady gminy w sprawie zwolnienia z podatku od nieruchomości budynków mieszkalnych lub ich części, które zostały zajęte przez uchodźców z Ukrainy w celu nieodpłatnego zakwaterowania.
Zgodnie z postanowieniami § 1 uchwały „zwalnia się od podatku od nieruchomości budynki mieszkalne lub ich części położone na terenie Gminy (…) stanowiące własność bądź będące w posiadaniu samoistnym podatnika, zajęte przez uchodźców z Ukrainy w celu nieodpłatnego zakwaterowania.”. W ocenie RIO tak zredagowany przepis uchwały istotnie narusza postanowienia art. 7 ust. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którym rada może wprowadzić inne zwolnienia (w podatku od nieruchomości), ale jedynie o charakterze przedmiotowym. Tymczasem rada, oprócz określenia przedmiotów zwolnionych od podatku, wprowadziła podmiotowe kryteria zwolnienia i ograniczyła krąg podmiotów uprawnionych do skorzystania ze zwolnienia. Katalog podmiotów (podatników) podatku od nieruchomości reguluje bowiem art. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i obejmuje on nie tylko właścicieli nieruchomości czy posiadaczy samoistnych, ale również m.in. posiadaczy nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Na niedopuszczalność wprowadzania przez gminy zwolnień przedmiotowo-podmiotowych wskazują rozstrzygnięcia organów nadzorczych oraz sądów, np. wyrok NSA z dnia 22 marca 2012 r. (sygn. akt II FSK 1785/10), w którym Sąd stwierdził, że skoro przepis art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zezwala radzie gminy jedynie na wprowadzenie innych zwolnień przedmiotowych niż określone w art. 7 ust. 1, to tym samym zakazuje wprowadzania zwolnień o charakterze przedmiotowo-podmiotowym. W wyroku z dnia 11 sierpnia 2020 r. (sygn. akt II FSK 646/20) NSA skonstatował natomiast, że: „prawo do ustanawiania zwolnień przez gminę dotyczy wyłącznie tych zwolnień, które odnoszą się do pewnej kategorii przedmiotów opodatkowania, nie obejmuje natomiast prawa do ustanowienia zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, to jest wyłączenia z opodatkowania pewnych kategorii podmiotów, znajdujących się w określonej sytuacji faktycznej lub prawnej. Zakaz ustanawiania przez rady gmin zwolnień o charakterze podmiotowym oznacza, że zwolnienie wprowadzone na podstawie upoważnienia zawartego w art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych może dotyczyć wyłącznie przedmiotów, wykorzystywanych do różnego rodzajów działalności. Przedmiot ten winien być tak określony, żeby nie była możliwa identyfikacja konkretnego podatnika, a więc cechy przedmiotu muszą zostać tak w przepisie określone, żeby dotyczyły potencjalnie (hipotetycznie) nieoznaczonego indywidualnego podatnika.”

SPIS TREŚCI

Wydawca: SKIBNIEWSKI MEDIA, Warszawa