Komunikaty

SAS02/2012

Równoważnik pieniężny za brak mieszkania dla strażaka

POWIATOWA ADMINISTRACJA ZESPOLONA - SAS 2 / 2012

Zgodnie z art. 78 ust.1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej (dalej: psp) strażakowi mianowanemu na stałe przysługuje równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny, o których mowa w art. 75 psp, nie posiadają w miejscu pełnienia służby albo w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalnego lub domu na podstawie przysługującego im tytułu prawnego oraz nie zachodzi przypadek określony w art. 82 ust. 5 psp.

Wątpliwości dotyczą kwestii, czy do utraty prawa do równoważnika wystarczy dysponowanie mieszkaniem, które jednak nie spełnia tzw. norm zaludnienia.
Wyjaśniając powyższe należy podkreślić, że art. 78 ust. 1 ustawy nie można interpretować w oderwaniu od pozostałych przepisów rozdziału 8 psp, który reguluje różne formy pomocy mieszkaniowej. Ustawa określa, że realizacja prawa do lokalu mieszkalnego może nastąpić w dwojaki sposób, albo przez wydanie decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego, albo przez przyznanie określonych w ustawie świadczeń pieniężnych.
W pierwszej kolejności należy podjąć próbę zastosowania rozwiązania polegającego na administracyjnym przydziale lokalu mieszkalnego, należącego do jednego z zasobów będących w dyspozycji podmiotów wskazanych w art. 76 ust. 1 psp, a dopiero w dalszej kolejności – po nieskutecznej próbie zastosowania rozwiązania podstawowego - wypłacić świadczenie pieniężne. W konsekwencji należy przyjąć, że równoważnik ma charakter zastępczy wobec przydziału mieszkania i jest jego ekwiwalentem Z tego wywodzi się powiązanie niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i prawa do równoważnika. Dopiero bowiem ustalenie pierwszego uprawnienia ma decydujące znaczenie dla istnienia drugiego, następczego i pochodnego.
Logiczną konsekwencją takiego stanowiska jest przyjęcie, że strażakowi nie przysługuje prawo do ekwiwalentu, gdy nie przysługuje mu prawo do uzyskania przydziału lokalu mieszkalnego w drodze decyzji administracyjnej, w tym również przy zastosowaniu przesłanki negatywnej określonej w art. 81 pkt 2 psp. Zgodnie z tym przepisem lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie przydziela się strażakowi posiadającemu w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokal mieszkalny odpowiadający co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej albo dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy. W związku z tym należy przyjąć, że strażakowi nie można odmówić równoważnika za brak lokalu mieszkalnego, jeżeli posiadane przez niego lub jego małżonka mieszkanie nie zapewnia przysługujących im norm zaludnienia.
Powyższa wykładnia jest zgodna z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2009 r. podjętą w składzie siedmiu sędziów sygn. akt I OPS 7/09. NSA przyjął (na gruncie analogicznego problemu dotyczącego straży granicznej), że funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego, jeżeli jego małżonek (on sam) nabył z tytułu spadkobrania udział w domu mieszkalnym, w którym zamieszkuje, a zajmowana przez niego część domu nie zapewnia mu przysługujących norm zaludnienia.

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 12, poz. 68 ze zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Status strony w postępowaniu legalizacyjnym w oparciu o art. 51 Prawa budowlanego

POWIATOWA ADMINISTRACJA RESPOLONA - SAS 2 / 2012

Co do zasady, w postępowaniu o pozwolenie na budowę krąg stron postępowania ustala się w oparciu o art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, zgodnie z którym stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujący się w obszarze oddziaływania obiektu.

Tym niemniej pewne wątpliwości pojawiają się odnośnie prawidłowego ustalenia kręgu stron w przypadku prowadzenia inwestycji po uzyskaniu ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, lecz z istotnymi odstępstwami od zatwierdzonego projektu budowlanego, a zatem zgodnie z procedurą określoną w art. 50 i 51 Prawa budowlanego. W przepisach tych brak jest określenia obszaru oddziaływania obiektu.
Tymczasem w literaturze i doktrynie rozpowszechniony jest pogląd, że krąg stron, o którym mowa w art. 28 ust. Prawa budowlanego, jako przepis lex specialis w stosunku do art. 28 k.p.a. powinien być traktowany wąsko i dotyczyć wyłącznie „zwykłego” procesu inwestycyjnego, a zatem w oparciu o pozwolenie na budowę.
W konsekwencji nie ma on zastosowania do prawidłowego ustalenia kręgu stron postępowania legalizacyjnego i nie może być stosowany przy ustalaniu kręgu osób będących stronami w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego zamiennego i pozwolenia na wznowienie robót budowlanych (art. 51 ust. 4 Prawa budowlanego). Stronami postępowania legalizującego prowadzonego przez organy nadzoru budowlanego na podstawie art. 50-51 Prawa budowlanego są podmioty, których interes prawny jest ustalany na zasadach ogólnych stosownie do treści art. 28 k.p.a. (vide m. in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 1 grudnia 2010 r. sygn. akt VII SA/Wa 1144/10).

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.),
– Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Wzrost wartości nieruchomości

TEMAT MIESIĄCA - SAS 2 / 2012

Stosownie do treści art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej upzp), jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, to wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Opłata ta jest dochodem własnym gminy. Wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30 % wzrostu wartości nieruchomości. Stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4, stanowią obligatoryjny element miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (art. 15 ust. 2 pkt 12 upzp).

Mocą art. 37 ust. 4 upzp do opłat, o których mowa w art. 36 ust. 4, odpowiednie zastosowanie znajduje art. 37 ust. 3 upzp stanowiący, że roszczenia, o których mowa w art. 36 ust. 3, można zgłaszać w terminie 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące. Nadmienić należy, że art. 36 ust. 3 upzp przewiduje roszczenie odszkodowawcze, gdy w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 upzp uchwała rady gminy w sprawie uchwalenia planu miejscowego obowiązuje od dnia wejścia w życie w niej określonego, jednak nie wcześniej
niż po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa. Pomiędzy podjęciem przez radę gminy uchwały przyjmującej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub jego zmianę, a wejściem w życie takiej uchwały, zawsze więc istnieć będzie pewien odstęp czasowy.
Chociaż warunkiem uzyskania mocy obowiązującej przez przepisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest jego wejście w życie, to literalna wykładnia powołanych wyżej uregulowań prowadzi do wniosku, że wzrost wartości nieruchomości, skutkujący obowiązkiem uiszczenia tzw. renty planistycznej, ustawodawca powiązał nie z wejściem w życie stosownej uchwały, a z wcześniejszym zdarzeniem, mianowicie podjęciem tej uchwały. Należy bowiem wskazać, że art. 36 ust. 4 upzp operuje pojęciem „uchwalenia” lub „zmiany” miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, podczas gdy art. 37 ust. 3 upzp odwołuje się do „obowiązywania” uchwalonego planu, bądź dokonanej zmiany. Nie sposób zaś zakładać, że intencją racjonalnego ustawodawcy było nadanie tego samego znaczenia różnym pojęciom, użytym w dwóch sąsiednich przepisach tej samej ustawy, odnoszących się do tej samej instytucji prawnej.
Rozwiązanie normatywne, wiążące wzrost wartości nieruchomości z uchwaleniem planu miejscowego, a nie z jego wejściem w życie, wydaje się zresztą uzasadnione uwarunkowaniami ekonomicznymi. Trzeba wszakże mieć na uwadze, że procedura planistyczna jest jawna, odbywa się z udziałem społeczeństwa, a projekt planu wykładany jest do publicznego wglądu. Uchwała przyjmująca plan - poza ogłoszeniem w dzienniku urzędowym województwa - podlega również publikacji na stronie internetowej gminy.
Jeżeli zatem w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zakładane jest przeznaczenie nieruchomości, które spowoduje wzrost jej wartości, to wzrost ten nastąpi już z chwilą zakończenia procedury planistycznej, poprzez podjęcie uchwały zatwierdzającej plan miejscowy, a nie dopiero z datą wejścia planu w życie. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 23 listopada 2007 r. sygn. akt II SA/Kr 965/06 „[…] Wejście w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego od momentu jego uchwalenia jest zdarzeniem przyszłym, ale pewnym (…)”. Strony transakcji zbycia nieruchomości już od momentu przyjęcia uchwały zatwierdzającej plan miejscowy znają więc postanowienia planu o nowym przeznaczeniu nieruchomości, które po ogłoszeniu w dzienniku urzędowym województwa i upływie vacatio legis zaczną kształtować sposób wykonywania prawa własności. Mogą więc one uwzględnić nowe przeznaczenie nieruchomości, określając cenę nieruchomości.

WTEDY TRZEBA PŁACIĆ
Podsumowując, obowiązek uregulowania przez właściciela nieruchomości opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości powstaje w razie łącznego wystąpienia dwóch przesłanek, tj.:

wzrostu wartości nieruchomości w następstwie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany,
zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat od daty wejścia w życie uchwalonego planu, bądź dokonanej w nim zmiany.

Powyższe nie zmienia rzecz jasna faktu, że dopiero po wejściu w życie planu, obowiązujące stawki procentowe będą mogły stać się podstawą decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) ustalającej jednorazową opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości.

Michał Sułkowski

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.).

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Przegląd ustawodawczy

PRZEGLĄD USTAWODAWCZY - SAS 2 / 2012

KONTROLA W IZBACH SKARBOWYCH

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2011 r. w sprawie kontroli w izbach i urzędach skarbowych

(Dz. U. z 2011 r. Nr 261, poz. 1559)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 5 ust. 1d ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267 ze zm.) i określa szczegółowy tryb postępowania w zakresie sprawowanej przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych kontroli:

prawidłowości wykonywania zadań należących do zakresu działania dyrektorów izb skarbowych i naczelników urzędów skarbowych,
urzędów obsługujących organy, o których mowa w pkt 1,
przestrzegania zasad etyki zawodowej, bezstronności i obiektywizmu działania pracowników zatrudnionych w urzędach, o których mowa w pkt 2

PRAWO TELEKOMUNIKACYJNE

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne

(Dz. U. z 2011 r. Nr 234, poz. 1390)

Nowelizacja dotyczy zwiększenia ochrony użytkowników końcowych i abonentów w związku z korzystaniem usług o podwyższonej opłacie. Zakłada m. in. rozszerzenie obowiązków informacyjnych w zakresie sposobu podawania informacji o cenie i numerze takich usług

SĄDY WOJSKOWE

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych

(Dz. U. z 2011 r. Nr 236, poz. 1396 ze zm.)

Nowelizacja dokonuje powierzenia bezpośredniego nadzoru w zakresie organizacji i działalności administracyjnej sądów wojskowych Ministrowi Sprawiedliwości

PRZECIWDZIAŁANIE NARKOMANII

Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw

(Dz. U. z 2011 r. Nr 117, poz. 678)

Nowelizacja określa przesłanki umożliwiające umorzenie postępowania karnego dotyczącego posiadania narkotyków. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy jeżeli osoba uzależniona lub używająca szkodliwie substancji psychoaktywnej, której zarzucono popełnienie przestępstwa pozostającego w związku z używaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej, zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, podda się leczeniu, rehabilitacji lub udziałowi w programie edukacyjno-profilaktycznym prowadzonym przez zakład opieki zdrowotnej lub inny podmiot działający w ochronie zdrowia, prokurator może zawiesić postępowanie do czasu zakończenia leczenia, rehabilitacji lub udziału w programie. Po podjęciu postępowania prokurator, uwzględniając wyniki leczenia, rehabilitacji lub udziału w programie edukacyjno-profilaktycznym, postanawia o dalszym prowadzeniu postępowania albo występuje do sądu z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania.

GOSPODAROWANIE WODĄ

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie dziennika gospodarowania wodą

(Dz. U. z 2011 r. Nr 257, poz. 1546)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 64 ust. 2d ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, ze zm.) i określa sposób prowadzenia i wzór dziennika gospodarowania wodą. Zgodnie z § 2 tego aktu dziennik gospodarowania wodą prowadzi się w sposób odzwierciedlający stan rzeczywisty w zakresie gospodarowania wodą, dokonując w nim wpisu:

za każdym razem po włączeniu, zamknięciu lub zmianie odpływu przez budowlę upustową;
w normalnych warunkach użytkowania oraz podczas zjawiska suszy w zbiorniku codziennie o godzinie 600 uniwersalnego czasu koordynowanego - Universal Time Co-ordinated (UTC);
w warunkach użytkowania w okresie powodzi co 3 godziny, począwszy od godziny 600 UTC.

USŁUGI PŁATNICZE&NBSP;

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych

(Dz. U. z 2011 r. Nr 199, poz. 1175)

Ustawa określa zasady świadczenia usług płatniczych, w tym:

warunki świadczenia usług płatniczych, w szczególności dotyczące przejrzystości postanowień umownych i wymogów w zakresie informowania o usługach płatniczych;
prawa i obowiązki stron wynikające z umów o świadczenie usług płatniczych, a także zakres odpowiedzialności dostawców z tytułu wykonywania usług płatniczych;
zasady prowadzenia działalności przez instytucje płatnicze i biura usług płatniczych, w tym za pośrednictwem agentów tych podmiotów, oraz zasady sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami.

KREDYT KONSUMENCKI

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim

(Dz. U. z 2011 r. Nr 126, poz. 715)

Ustawa określa:

zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki;
obowiązki kredytodawcy i pośrednika kredytowego w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki oraz obowiązki konsumenta, kredytodawcy i pośrednika kredytowego w związku z zawartą umową o kredyt konsumencki;
obowiązki kredytodawcy i pośrednika kredytowego w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt zabezpieczony hipoteką oraz obowiązki w zakresie informacji zawartych w umowie o kredyt zabezpieczony hipoteką;
skutki uchybienia obowiązkom kredytodawcy.

PRZEWÓZ TOWARÓW NIEBEZPIECZNYCH

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych

(Dz. U. z 2011 r. Nr 227, poz. 1367, ze zm.)

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności w zakresie krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego, koleją i żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych oraz organy i jednostki realizujące zadania związane z tym przewozem.

DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw

(Dz. U. z 2011 r. Nr 204, poz. 1195)

Nowelizacja dokonuje transpozycji do prawa polskiego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego.

RATOWNICTWO GÓRSKIE

Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich

(Dz. U. z 2011 r. Nr 208, poz. 1241)

Ustawa określa:

– podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa górskiego i ratownictwa na zorganizowanych terenach narciarskich, zakres ich obowiązków i uprawnień oraz zasady finansowania ich działalności;
– obowiązki osób przebywających w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich, a w szczególności uprawiających sport, rekreację lub turystykę;
– podmioty odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich;
– warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich, a w szczególności uprawiających tam sport, rekreację lub turystykę;
– nadzór i kontrolę nad ratownictwem górskim.

REDUKCJA OBOWIĄZKÓW OBYWATELI

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców

(Dz. U. z 2011 r. Nr 232, poz. 1378)

Ustawa, przygotowana przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z organizacjami pracodawców, zawiera pakiet rozwiązań ułatwiający prowadzenie działalności gospodarczej oraz mające zmniejszyć wydatki obywateli i firm.

POSTĘPOWANIE CYWILNE

Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego

(Dz. U. z 2011r. Nr 138, poz. 807)

Nowelizacja rozszerza katalog form, w których podawana jest do publicznej wiadomości informacja o licytacji komorniczej dotyczącej nieruchomości

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Nowelizacja w sprawie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansowej

AKTUALNOŚCI - SAS 2 / 2012

W dniu 11 lutego 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 240, poz. 1429).

Jej celem jest poprawa skuteczności egzekwowania odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, usprawnienia postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny, racjonalizacji kosztów dochodzenia odpowiedzialności, poszerzenie zakresu podmiotowego osób objętych odpowiedzialnością, zmodyfikowania wymiaru kar za naruszenia.
Nowelizacja zmienia zakres podmiotów podlegających odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, precyzując, że odpowiedzialności tej podlegają pracownicy i inne osoby, których obowiązki wynikają wprost z przepisów ustawy lub którym powierzono obowiązki na podstawie obowiązujących przepisów. Oznacza to, że praktycznie wszystkie osoby gospodarujące finansami publicznymi mogą być pociągnięte do odpowiedzialności na zasadach określonych w ustawie.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że odpowiedzialności tej nie podlegają już wyłącznie pracownicy, ale także inne osoby działające jako pełnomocnicy zamawiającego, którym powierzono przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Znowelizowany art. 4 ust. 2 ustawy stanowi, że w przypadku naruszenia dyscypliny finansów publicznych, określonego w art. 17 ustawy, osoba niebędąca pracownikiem jednostki sektora finansów publicznych, której na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych zamawiający powierzył przygotowanie lub przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, działająca jako pełnomocnik zamawiającego, podlega odpowiedzialności za to naruszenie, jeżeli zamawiający jest jednostką sektora finansów publicznych lub udzielane zamówienie publiczne jest finansowane ze środków publicznych.

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI