Odprawa dla kierowcy i woźnej
PRAWO PRACY - SAS 10/2011
PYTANIA SEKRETARZA GMINY:
Czy pracownikowi samorządowemu, zatrudnionemu na stanowisku kierowcy, przysługuje odprawa z tytułu zwolnienia z powodu likwidacji stanowiska pracy? Czy woźnej zatrudnionej w szkole przysługuje odprawa z tytułu likwidacji szkoły? Urząd gminy, jak również szkoła, zatrudniają poniżej 20 pracowników.
ODPOWIEDZI PRAWNIKA:
Pracownicy samorządowi mają prawo do odprawy przewidzianej w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Odprawa ta należy się w razie rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron. Przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych nie precyzują pojęcia „przyczyny niedotyczące pracowników”. Można przyjąć, że przyczyny te występują, gdy powodem zwolnienia jest np. zmniejszanie zatrudnienia, natomiast nie występują, jeżeli powodem jest np. nienależyte wykonywanie obowiązków pracowniczych.
WYSOKOŚĆ ODPRAWY
Odprawa przysługuje w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia – dla zatrudnionych u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia – dla zatrudnionych u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia – dla zatrudnionych u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Przy ustalaniu wysokości odprawy na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych uwzględnia się tylko okresy zatrudnienia u pracodawcy, u którego następuje rozwiązanie stosunku pracy. Ponadto wlicza się okresy zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła wskutek przejścia zakładu lub jego części na innego pracodawcę, na zasadach określonych w art. 231 Kodeksu pracy oraz w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca stał się następcą prawnym poprzedniego w stosunkach pracy.
Są jednak okresy, które podlegają wliczeniu do stażu pracy u danego pracodawcy, mimo że praca nie była faktycznie wykonywana. Należy do nich np. okres czynnej służby wojskowej, jeżeli pracownik w ciągu 30 dni od zwolnienia ze służby powróci do pracy u pracodawcy, u którego był zatrudniony w dniu powołania do służby (art. 120 ust. 1 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej).
BEZ PRAWA DO ODPRAWY
Prawa do tej odprawy nie mają zatrudnieni:
- u pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników,
- na podstawie mianowania.
Wynagrodzenie, będące podstawą do ustalenia wysokości odpraw, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.
Reasumując – w omawianym przypadku pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu na stanowisku kierowcy nie przysługuje odprawa z tytułu zwolnienia z powodu likwidacji stanowiska pracy, gdyż urząd gminy zatrudnia mniej niż 20 pracowników.
Likwidacja szkoły oznacza likwidację pracodawcy dla zatrudnionych w niej pracowników – zarówno nauczycieli jak i pracowników niebędących nauczycielami.
Dla dyrektora szkoły oznacza to obowiązek dokonania określonych czynności z zakresu prawa pracy, a w szczególności konieczność rozwiązania stosunku pracy z zatrudnionymi w szkole pracownikami.
Pracownicy niebędący nauczycielami, zatrudnieni w szkole, która ulega likwidacji, objęci są w zakresie uprawnienia do odprawy przepisami ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Ustawa ta ma jednak zastosowanie wyłącznie do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników (art. 1 ust. 1 powyższej ustawy).
Jeżeli zatem likwidowana jest szkoła lub placówka, która zatrudnia mniej niż 20 pracowników, to zwalniani pracownicy nie mają prawa do odpraw przewidzianych przepisami ustawy z 13 marca 2003 r., chyba że w takiej szkole lub placówce obowiązuje regulamin wynagradzania przewidujący prawo do odpraw w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.
W przypadku woźnej, zatrudnionej w szkole zatrudniającej mniej niż 20 pracowników, odprawa z tytułu likwidacji szkoły nie przysługuje.
Anna Strmiska-Mietlińska
Zbigniew Mietliński
Podstawa prawna:
– Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami),
– Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 z późniejszymi zmianami),
– Ustawa z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 z późniejszymi zmianami).
– Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych(Dz. U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1458 z późniejszymi zmianami).
