Termin uzupełniania dokumentów
ZAMÓWIENIA PUBLICZNE - SAS 10/2011
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223 poz. 1655 z późn. zm.) w art. 26 ust. 3 zobowiązuje zamawiającego, aby wezwał wykonawcę, który w terminie wyznaczonym na składanie ofert nie złożył wymaganych oświadczeń, dokumentów lub pełnomocnictw do ich uzupełnienia.
Powstaje jednak pytanie, jaki termin zamawiający zobowiązany jest wyznaczyć wykonawcom wezwanym do uzupełnienia brakujących dokumentów.
Niestety ustawodawca nie określił zasad ustalania terminów, jakie należy wyznaczyć na uzupełnienie dokumentów. Decyzja, co do ustalenia długości terminu na uzupełnienie dokumentów należy do wyłącznej kompetencji zamawiającego.
Uwzględniając ratio legis normy wyrażonej w art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, którą jest „ratowanie” wykonawców przed wykluczeniem z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego (względnie przed odrzuceniem złożonej oferty) wyznaczany przez zamawiających termin musi realnie umożliwiać uzupełnienie przez wykonawców brakujących dokumentów lub oświadczeń.
Przepis art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie służy temu, aby przedłużyć wykonawcy czas na zdobycie niezbędnych dokumentów (uzupełnienie oferty), ponieważ przeczyłoby to zasadzie równości wykonawców. Celem jego jest zaś umożliwienie wykonawcy uzupełnienie oferty o dokumenty posiadane przez niego, a z różnych względów niezałączone do oferty. Stanowisko takie wyraża Krajowa Izba Odwoławcza, m.in. w wyroku z dnia 17 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO 1649/10, stwierdzając, że „przy ocenie, czy zamawiający wyznaczył odpowiedni termin na uzupełnienie dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, należy brać pod uwagę także okoliczność, że obowiązkiem wykonawcy jest złożenie kompletnego wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu (oferty), zawierającego wszystkie oświadczenia i dokumenty wymagane przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówienia. Dokumenty te, co do zasady, winny być więc w dyspozycji wykonawcy w dniu upływu terminu składania wniosków (ofert), co również wynika z literalnego brzmienia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, który stanowi, że uzupełniane w tym trybie dokumenty czy oświadczenia mają potwierdzać stan - czyli spełnienie określonego warunku - na dzień upływu terminu składania wniosków (ofert)”. Identycznie: wyrok KIO z dnia 13 sierpnia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 1006/09, wyrok KIO z dnia 29 lipca 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 898/09.
Zamawiający musi dokonać obiektywnej oceny konkretnej sytuacji i ustalić termin umożliwiający uzyskanie i dostarczenie przez wykonawcę brakujących dokumentów.
Inny termin może wyznaczyć zamawiający wzywając wykonawcę do uzupełnienia brakującego dokumentu, którego oferta jest najdroższa i nie ma racjonalnych przesłanek, że uzyska przedmiotowe zamówienie a inny termin (dłuższy) powinien być wyznaczony w sytuacji, gdy wezwaniu podlega wykonawca, który złożył najtańszą ofertę. Wskazana sytuacja dotyczy przypadku, gdy wzywany jest tylko jeden z wykonawców. W przypadku gdy wezwaniu w danym postępowaniu podlega kilku wykonawców, termin wyznaczony przez zamawiającego powinien być taki sam dla wszystkich, do których kierowane jest wezwanie.
ZASADA:
Termin wyznaczany w wezwaniu do uzupełnienia brakujących dokumentów powinien być taki sam dla wszystkich wykonawców. Zamawiający powinien ustalić, jaki czas jest potrzebny na uzyskanie poszczególnych dokumentów i najdłuższy z terminów wyznaczyć na uzupełnienia braków przez wszystkich wykonawców, do których kieruje wezwanie.
W przypadku gdy wyznaczony przez zamawiającego termin będzie stanowił tylko pozorne wypełnienie normy art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, wykonawca może oprotestować czynność wezwania do uzupełnienia złożonej oferty. Wyznaczenie zbyt krótkich (nierealnych) terminów uzupełnienia brakujących dokumentów lub oświadczeń stanowi bowiem naruszenie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, ponieważ prowadzi do obejścia obowiązku uzupełniania dokumentów.
Marek Okniński
Podstawa prawna:
– Uustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223 poz. 1655 z późn. zm.),
